Drie wegen tot erkenning van de antroposofie

Er zijn voor de mens in deze tijd drie mogelijkheden waardoor de mens tot het erkennen van de antroposofische levensbeschouwing kan komen. De eerste is een zeker gezond gevoel voor de waarheid van deze denkrichting. De tweede is het gaan van de weg die beschreven wordt in boeken zoals De weg tot inzicht in hogere werelden. De derde is een tot in de laatste  consequenties alzijdig grondig filosoferen. De eerste weg kan de weg van velen zijn. Dezen zullen zich niet veel met filosofie en speculatie inlaten; zij zullen zich niet uitgebreid in wetenschappelijke beschrijvingen van het voor en het tegen willen verdiepen. Zij laten op hun directe (unmittelbar) gevoel werken, wat in de antroposofie naar voren gebracht wordt, en dit door filosofie en wetenschappelijke kritiek niet vertroebelde gezonde gevoel zegt hen dat het naar voren gebrachte juist is. Tot dit soort van aanhangers van de antroposofie zullen velen behoren die in het leven geen gelegenheid of aanleiding hebben gehad om zich met filosofische of wetenschappelijke studie bezig te houden, maar zich toch met hun gehele geestesinstelling onmogelijk kunnen geruststellen met wat de wereld verder ter bevrediging van de grote vragen en raadsels van het bestaan te bieden heeft.

Degenen die op deze manier aanhanger van de antroposofie worden, zijn in zeker opzicht de allerbelangrijkste en meest waardevolle. Als men tegen hen vaak het woord “blinde” gelovigen gebruikt, die zonder grondig onderzoek, vertrouwend op hun gevoel bepaalde inzichten aannemen, dan bedenkt men niet, dat dit menselijke “gevoel” niet voor onwaarheid en dwaling, maar voor waarheid is aangelegd. Een mens van wie de gezondheid van het gevoel niet door het haarklovend verstand is afgenomen, die voelt werkelijk de waarheid aan. En als de antroposoof bovendien mensenkenner is, dan zal hij alle reden hebben om de grootste voldoening juist over zulke aanhangers van zijn geestelijke richting te voelen. Want hij zal in hen personen herkennen met een echt, gezond en oorspronkelijk waarheidsgevoel. Nooit zal hij in de fout vervallen om hier van een gebrek aan oordeelsvermogen te spreken, waar het gevoel zo juist oordeelt. En het moet gezegd worden dat het in de tegenwoordige tijd en in de nabije toekomst tot groot heil zal strekken, als velen van degenen, die om welke reden dan ook de hogere kennisweg niet kunnen gaan en ook niet de mogelijkheid hebben zich met diepere filosofische ideeën bezig te houden, vanuit hun gezonde waarheidsgevoel tot de antroposofische waarheden komen.

Bron: Rudolf Steiner – GA 034 –  GRUNDLEGENDE AUFSÄTZE ZUR ANTHROPOSOPHIE UND BERICHTE aus den Zeitschriften «Luzifer» und «Lucifer – Gnosis»  (bladzijde 287-289)

Eerder geplaatst op 1 februari 2016

7 gedachtes over “Drie wegen tot erkenning van de antroposofie

  1. In het opstel waaruit wordt geciteerd wordt de waarde van de twee andere genoemde wegen die tot erkenning van antroposofie (kunnen) leiden, (2) geestesonderzoek en (3) grondig filosoferen, eveneens nader aan de orde gesteld door Steiner.

    Het belang van die derde weg onderstreepte ik vorig jaar, mede bij monde van Steiner, met het blog Kennistheorie (Cahier, 10 november 2017). Aan die weg zit tegelijk interesse en waardering voor denkbeelden van andersdenkenden vast. Schoolvoorbeeld daarvoor is Steiners Nietzsche’s studie. Daarover noteerde hij belangwekkende zaken in het document dat hij voor Edouard Schuré schreef. Ter illustratie een klein tekstdeel uit dat document:

    Rudolf Steiner (1907):
    ” […] Toen kwam de episode Nietzsche. Kort daarvoor had ik in vijandige zin over Nietzsche geschreven.
    Mijn occulte krachten brachten mij er toe, om de stromingen van de tegenwoordige of verleden tijd ongemerkt in de richting van het waarachtig geestelijke te laten gaan. Men komt niet tot inzicht, wanneer men het eigen standpunt absoluut wil doordrijven, maar door onder te duiken in vreemde geestesstromingen.
    Ik schreef mijn boek over Nietzsche zo, dat ik Nietzsches standpunt helemaal innam. Vandaar is het misschien in Duitsland het objectiefste boek over Nietzsche. Als anti-wagneriaan en antichrist komt Nietzsche daar ook helemaal tot zijn recht. […] “

    Voor meer over de kenniswaarde en kennistragiek van Friedrich Nietzsche, mede in perspectief geplaatst door Rudolf Steiner, zie mijn blog Nietzsche’s Philosophers of Perhaps (Cahier, 19 augustus 2018).

  2. Interessant John. Er staat wel een zin van Steiner in die mij geschikt lijkt om als citaat te plaatsen. Maar vooreerst staan citaten over antroposofie en socialisme in 11 delen in de planning.

  3. Leonie

    Als de derde weg begaan wordt zonder de eerste weg, dan mist men iets fundamenteels! De eerste weg kan juist door de ervaringen je gedachten omvormen over een eerdere oordeelsvorming die je had. Je vormt voortdurend aan de hand van je belevingen en ervaringen, je weten om en dat is ontwikkeling en zo keerde Steiner terug op zijn eerder oordeel over Nietszche! Het voegt de twee tezamen en vormen zo een symbiose.

  4. Leonie

    Prachtig citaat trouwens Ridzerd ….. ik herken mij in de eerste weg. Misschien past dat ook meer bij de vrouw en kunstzinnige personen 🙂

    1. Ja, dat denk ik ook wel, Leonie. Ik weet niet hoe het vandaag de dag is, maar in de tijd van Steiner waren vrouwen verreweg in de meerderheid wat zijn aanhang betreft. Er is hem ook wel eens gevraagd of het hem niet bedrukte dat er bij zijn voordrachten bijna alleen vrouwen zaten op de eerste rijen. Waarop hij antwoordde: ‘Was wollen Sie? Dat zijn in volgende levens allemaal enthousiaste jongens.’

Plaats een reactie