Waarom moest de geestelijke blik verduisterd worden?

Hoe komt het nu dat tegenwoordig de mensen het gevoel voor het geestelijk leven dat aan al het aardse leven ten grondslag ligt, kwijtgeraakt zijn? En waarom moest dat zo komen? Richten wij eens de blik op wat ons in de directe nabijheid omgeeft. Als u dat wat toen (Steiner doelt hier op de cultuurperiode van ongeveer 3000 tot 500 voor Christus) de mensen overal omgeven heeft, kon vergelijken met wat de mensen tegenwoordig omgeeft, dan zou u vinden: Toen bezat de mens slechts de allernoodzakelijkste middelen om zijn leven op deze aarde te behouden; daartegenover had hij nog meer waarnemingsvermogen voor het bovenzinnelijke. Deze waarneming van de geestelijke wereld moest terugtreden om de mensen de mogelijkheid te geven de huidige heerschappij over de aarde te verwerven. Al onze vooruitgang in techniek en industrie was slechts mogelijk door onze materialistisch geworden wereldbeschouwing en doordat de geest, de bovenzinnelijke wereld terugtrad.

Dus ten koste van de geestelijke waarneming veroverde de mens zich in de loop van de laatste eeuwen de heerschappij over de fysieke wereld. Het is een oeroude wet der mensheid, dat vaardigheden die op het ene gebied verworven worden, slechts door het achteruitgaan van vaardigheden op een ander gebied gewonnen kunnen worden. Nooit zou de mens bijvoorbeeld de verkeersmogelijkheden van tegenwoordig hebben kunnen scheppen, als niet de andere vermogens teruggetreden zouden zijn. Om alles wat ons vandaag de dag omgeeft te verwerven, moest de waarneming van het geestelijke op de achtergrond raken. Ter verovering van de materiële wereld moest afstand genomen worden van hetgeen de mens eens vervuld was.

Zo zien wij de mensen de blik op de geestelijke wereld verliezen en zien we hoe de materialistische gezindheid van de mensheid bezit neemt. En wie gelooft dat hij zelf niet midden in dit materialisme staat, vergist zich. De opgave der geesteswetenschap is niet iets te negeren, zij oefent geen kritiek uit op de wereld van heden; zij toont veeleer dat het afdalen in de materie een noodzakelijkheid was. De grote horizon van het geestesleven der mensheid moest zo lang terugtreden; en daarmee hangt ook samen dat de oude wijze van begrip voor geestelijke dingen verloren gegaan is. De waarheden waren indertijd in de oude, toenmalige vorm. Hoe zij echter tegenwoordig aan het begrip van de mensen nadergebracht kunnen worden, dat wil de geesteswetenschap tonen. Dat is het waarop het aankomt. De antroposofie is dus niets anders dan een instrument om de diepste waarheden voor de hedendaagse menselijke geest begrijpelijk te maken, om deze in hun diepten te bevatten.

Bron: Rudolf Steiner – GA 100 – Menschheitsentwickelung und Christus-Erkenntnis – Kassel 16 juni 1907  (bladzijde 19-20)

Eerder geplaatst op 11 juni 2011.

8 gedachtes over “Waarom moest de geestelijke blik verduisterd worden?

    1. Dat wordt ook niet bedoeld, Leonie, dat de materie belangrijker is dan de geest. Het gaat er om, dat de helderziende vermogens tijdelijk terug moesten treden, omdat de vermogens van verstand en de zintuiglijke waarneming moesten worden ontwikkeld. Misschien kan iemand anders (Michel Gastkemper, John Wervenbos, Frans Wuijts, Kees Kromme, Cisca van der Horst, Haike of nog anderen) het beter uitleggen. Ik heb er nog wel wat citaten over:

      Waarom worden wij geboren?

      Helderziend verleden/Duister heden/Helderziende toekomst

      1. Haike

        Ridzerd,
        Ik sluit mij bij John’s opmerking aan.

        Er is een mooie metafoor uit de Zen hierover die denk ik wel toepasselijk is. Een leerling vraagt aan een oude, wijze, Zen leraar over het leven. Hij vraagt, en hij vraagt, en blijft maar vragen. De Zen leraar luistert, maar zegt niks, en geeft geen antwoord. Waardoor de leerling nog meer vragen stelt. Wederom zwijgt de leraar, maar pakt de theepot en schenkt thee in het kopje. Hij blijft echter doorschenken als het kopje al vol is, met gevolg dat de thee rijkelijk uit het kopje stroomt over de vloer. De Zen meester schenkt echter door en de thee blijft maar vloeien.

        “Wat doet u nu,” vraagt de verblufte leerling.

        “Wanneer je wilt dat het kopje gevuld raakt, zorg dan eerst dat er ruimte is in het kopje, zodat het niet overstroomt. Jij loopt over van vragen terwijl er nog geen ruimte in je hoofd is voor nieuwe kennis…”

        Oftewel, soms moet er eerst iets uit, voordat er nieuwe dingen in kunnen…

        En alles wat je niet gebruikt trekt zich terug, kijk maar naar dat zielige, enigszins verschrompelde, armpje dat na 6 weken uit het gips komt, omdat het gebroken was..

  1. Walter Hebing

    Ik heb al eerder geopperd dat het niet veel zin heeft om hier op aarde te zijn, alles zit immers al opgesloten in de Steiners gedachtegoed. Waarom zou je, je blik op je omgeving helder houden, terwijl we noodgedwongen het toch moeten afleggen tegen de materiälistische geest. Immers dat is het lot der mensheid in deze tijd, zoals het Steiner in dit citaat beschrijft!
    Mijn levenservaring gebiedt me om daarin niet te geloven en was blij dat ik vanmiddag in wezen doelloos in en rond huis zwierf, eigenlijk ook weer niet ik zocht naar de weekend krant, maar stuitte op een blad wat ik nog niet kende, namelijk: “De vruchtbare aarde” en stuitte op het artikel, een verre schoolmeester inspireert Nederlandse scholen. Ik ben ook zesentwintig jaar schoolmeester(docent) geweest. Dus lezen geblazen. Het artikel handelt over een Japanse leraar, in wezen over mij, vanuit mijn hart gedacht.
    Mijn ziel deed me belandde in allerlei toestanden, HBS, het bedrijfsleven en uiteindelijk(na vijfentwintig jaar) in het onderwijs belanden. Gelukkig belandde ik in het Vormingsonderwijs, waar kinderen(15 tot 18), die niet weten wat ze willen, belanden. De zogenoemde randgroepjongeren! Ik had in die tijd meer moeite met het afstemmen van mijn gezag dan met de randgroepjongeren, immers de doelstelling van de instelling had een profane inwerking op mijn hart en die maakte de direktie niet waar, erger nog. Het was hun streven, dat het nu niet waargemaakt kon worden lag niet aan hun, maar aan alles rond hen heen. De instelling had bij wijze van spreke hun doelstelling verkocht aan het eigentijds materialistisch denken.
    Steiner spreekt in dit citaat(volgens de tussen voeging) over 3000 tot 500 jaar voor Christus. Ik heb in de sacrofaag van de cheops gelegen en me destijds afgevraagt, hoe kan een koning zoiets dergelijks laten bouwen om zijn reis naar het hiernamaals veilig te stellen? De Maya’s deden hetzelfde bij het begin van onze jaartelling en Steiner liet ons honderd jaar geleden ook een materialisch bouwwerk na! Ik vraag me af of de Geest der mensheid in de loop der jaren wel veranderd is? Vandaag worden we overspoeld met berichten over Prins Friso! Heel begaan, maar hoe realistisch is het gebeuren?
    Ik ga regelmatig naar de Universiteit om me wat bij te hopen scholen, maar wat blijkt, volgens mij en de Japanse Meester: We leiden onze kinderen op om succesvol te worden in de wereld van gisteren. Maar ik, net als deze Japanse Meester, zou willen dat mijn kinderen opgeleid worden om gelukkig te worden in de wereld van morgen. Deze meester speelt het spel met leven en dood heel hoog, mijns inziens nog niet hoog genoeg, maar hij biedt wel trede’s om in het menselijk leven te stappen!
    Zijn uitspraak: Als er maar ëén kind in de klas niet gelukkig is, kunnen we niet gelukkig zijn. Ik zou dit gegeven gaag willen uitbreiden naar het meest menselijke, namelijk: Als er ergens ook, waar ook op aarde, een kind ongelukkig is, behoren we als mensheid, er voor het kind te zijn!
    Echter we zijn er niet en dat geeft deze meester ook goed aan, met zijn uitleg over het ontstaan van het Chinese karakter voor inpakken! Het lijkt op & maar dan omgekeerd, er is wel iets in de onderste cirkel ingevoegd. Een kind in wording veilig opgeborgen in de baarmoeder van de vrouw. Een dimensie van mijn zijn waar ik veel vragen over heb!
    Bijvoorbeeld: Onze tijd biedt de mogelijkheid om mongolistische kinderen te weren om op aarde te komen, anderzijds beweren moeders van deze kinderen dat ze het intense aardse geluk nou juist beleven door deze kinderen.
    Frappant dat dit gegeven nu juist samenvalt met mijn zijn op aarde, mijn oudere broer werd ook als zodanig beschouwd, achteraf bekeken zijn het pareltjes in de beleving van de dag! Ik had graag in de schoenen van deze Japanse leraar willen staan, als vijftienjarige hebben leerlingen toch wat meer noten op hun zang, zowel onderhuids, als bovenhuids.
    Immers de dag biedt meer dan de mens vermag!
    Bij deze een link naar de Japanse Meester: http://www.youtube.com/watch?v=umOHxEy1qig

    Vriendelijke groet
    Walter Hebing

Plaats een reactie