Vandaag is het 150 jaar geleden dat de grote ziener in het land der blinden, Rudolf Steiner, werd geboren. Hij is overigens in werkelijkheid niet op 27 februari 1861 geboren, maar op 25 februari. Het schijnt dat hij pas twee dagen na zijn geboorte bij de kerk of de burgerlijke stand is ingeschreven. Hoe het indertijd precies gegaan is, heb ik wel geweten, maar ik ben het weer vergeten. (De geboortedatum is toch hoogstwaarschijnlijk 27 februari 1861. Dit is uitgezocht door Günter Aschoff. Zie hieronder bij de reacties de uitvoerige uitleg van Michel Gastkemper, één der grootste kenners der antroposofie in Nederland en ver daarbuiten.)
Hierbij als een soort eerbewijs een filmpje dat ik vond op Youtube, gemaakt door een Amerikaan uit Houston. Jammer genoeg begint het filmpje met een foto van Adolf Hitler en een paar trawanten, maar verder staan er vele mooie afbeeldingen in van schilderijen en van het Goetheanum.
Hier is ook nog een korte documentaire van de Oostenrijkse televisie over Steiner en zijn werk. Tevens is zijn geboortehuis te zien en de huidige bewoner, die het huis goed heeft onderhouden. Steiner is volgens hem zelfs ’s nachts bij hem in de slaapkamer geweest om hem te bedanken dat hij zo goed op zijn geboortehuis heeft gepast. Ik weet niet hoeveel er waar is van dit verhaal, maar persoonlijk zou ik liever niet hebben dat Steiner ’s nachts naast mijn bed staat om mij de stuipen op het lijf te jagen, hoe groot mijn hoogachting en verering voor hem ook is.
Op 25 januari jl. plaatste ik hier nog een ander youtube filmpje met indrukwekkende muziek en foto’s van Steiner.
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Paul van Ostaijen: Marc groet ’s morgens de dingen
Dag ventje met de fiets op de vaas met de bloem
ploem ploem
dag stoel naast de tafel
dag brood op de tafel
dag visserke-vis met de pijp
en
dag visserke-vis met de pet
pet en pijp
van het visserke-vis
goeiendag
Daa-ag vis
dag lieve vis
dag klein visselijn mijn
@Anna
Eerlijk gezegd ben ik geen groot liefhebber van gedichten, maar deze is wel aardig.
Beste mijnheer Van Dijk,
Dat van die 25 februari mag intussen als een vergissing worden beschouwd; het is zo goed als definitief 27 februari. Na te lezen in mijn bericht van vorig jaar, 27 februari 2010, ‘Bijzaak’. Een van de hoofdproblemen dat de verwarring opriep was de geboorteakte, die nauwelijks meer leesbaar is en waar in de linkerkolom een 25 staat. Maar dat getal betrof het nummer in het lopende aantal aangiftes. Zie ook het document in dit artikel uit ‘Das Goetheanum’ van 27 februari 2009.
Bedankt, heer Gastkemper. Ik wil best aannemen dat het inderdaad 27 februari is, maar uit uw artikel ‘Bijzaak’ maak ik toch op dat het niet helemaal zeker is temeer omdat Steiner in een autobiografische notitie geschreven heeft (volgens Lindenbergh en Prokoffief) dat hij op 25 februari is geboren en gedoopt is op 27 februari. Maar goed, ik lig er niet wakker van. U zegt het al: het is een bijzaak.
Nu ik toch aan het schrijven ben: weet u eigenlijk ook iets meer over die broer van Steiner Gustav? Ik heb wel gelezen dat deze doofstom en verstandelijk zwakbegaafd was, maar meer niet. Het zou me bijzonder interesseren om iets meer over hem te weten, daarom vraag ik u, indachtig het spreekwoord: Als Gastkemper het niet weet, dan weet niemand het.
In einer selbst geschriebenen biographie für Edouard Schuré sagt Steiner am 25.2 geboren zu sein. 25. oder 27., ist alles nicht so schlimm: so kann man länger feiern.
@Joseph Canaillo
Sie haben recht! Weiter kann ich nichts sagen, mein Deutsch ist slecht.
Beste Joseph Canaillo,
Dat verbaast me zeer. Ik kan het ook niet vinden in de ‘Documents de Barr’ (in de Nachrichten der Rudolf Steiner-Nachlaßverwaltung, Nr. 13 van Ostern 1965). Volgens Günter Aschoff in zijn artikel over Steiners geboortedatum in weekblad ‘Das Goetheanum’ nr. 9 van 27 februari 2009 heeft Steiner maar één keer de datum van 25 februari op schrift gesteld. Aschoff heeft alle beschikbare documenten hierop doorgespit. Volgens hem gaat het om een ontwerp voor zijn autobiografie dat vóór oktober 1923 moet zijn ontstaan. Alle overige keren was het 27 februari, dit is ook de datum die uiteindelijk in ‘Mijn levensweg’ terecht is gekomen. Hij wijt dat aan het feit dat Steiner geruime tijd daarvoor onzeker moet zijn geworden doordat het doopbewijs zo slecht leesbaar was, bovendien was het de eerste negentien jaar foutief ingevuld. Zijn ouders lieten het verbeteren (of helemaal opnieuw maken, dat wordt mij uit het artikel van Aschoff niet goed duidelijk), toen ze daar achter kwamen omdat voor de Technische Hogeschool een officieel bewijs nodig was. Overigens betroffen de fouten geen andere datum, maar de doopnaam, degene die hem gedoopt had en het woonadres. Een geboorteakte was er destijds nog niet, dus men moest het met een kerkelijk doopbewijs doen. Zijn ouders hebben altijd 27 februari aangehouden: bij aanmelding op de middelbare school in Wiener Neustadt en op de Technische Hogeschool in Wenen. Tijdens een congres in 1907 of 1909 had Steiner aan een astroloog zijn geboorteuur en datum genoemd: 27 februari om 23.15 uur. Toen was hij blijkbaar nog zeker. Rond de driegeledingstijd, 1919-1922, moet hem onzekerheid zijn bekropen. Het duidelijk leesbare getal 25 bijvoorbeeld op zijn doopbewijs, dat door medewerkers als geboortedatum werd geïnterpreteerd. Zij kregen namelijk een foto van zijn doopbewijs mee in de politieke campagne, om alle woeste aantijgingen en aanvallen op Steiner af te kunnen slaan. Maar dat getal betrof alleen het nummer van de lopende aantallen gedoopten in de desbetreffende kerk. Aschoff vermoedt dat een gesprek van Steiner met zijn zuster Leopoldine in de herfst van 1923 hierover uitkomst bood, mede ter voorbereiding op het schrijven van zijn memoires.
Dus daarmee wordt de datum van 25 februari tegenwoordig heel moeilijk houdbaar.
Beste mijnheer Van Dijk,
Ik heb wel eens ergens iets gelezen over Gustav Steiner, het was niet veel, maar ik weet niet meer waar dat was. Mocht ik het terugvinden, meld ik het u. Het enige wat ik u nu kan zeggen weet u waarschijnlijk al wel, namelijk dat hij leefde van 1866 tot 1941.
@Michel Gastkemper
Ja, inderdaad die jaartallen van het leven van Gustav Steiner staan achterin Mijn levensweg van Steiner. Jammer dat er niet meer bekend over hem is.
Om nog even terug te komen op die geboortedatum van Steiner. Als hij inderdaad 27 februari is geboren, is hij dan op dezelfde dag gedoopt? Ik weet ook niet hoe dat in die tijd ging. Misschien kwam er wel een priester aan huis om het kind meteen te dopen. Maar als hij in de kerk is gedoopt, dan lijk het mij wel aannemeljk dat dit dan twee dagen later is gebeurd, dus op 29 februari. Maar ik heb begrepen dat Steiner ook gezegd zou hebben dat hij op 27 februari is gedoopt.
Ik moet me verlaten op Günter Aschoff die dit allemaal heeft uitgezocht. Hij beschrijft dit als volgt. Vader Steiner had zijn vrouw, die de geboorte al een dag voelde aankomen, gevraagd naar het station te komen. Daar had hij de naast zijn kantoor ook de beschikking over een slaapkamertje. De vroedvrouw had na de geboorte om kwart over elf ’s avonds op 27 februari 1861 blijkbaar de navel van de pasgeborene slecht afgebonden, want de boreling bloedde schrikbarend. Voor zijn leven werd gevreesd, zodat de ouders besloten tot een nooddoop. Die moet om middernacht of kort daarop hebben plaatsgevonden en werd uitgevoerd door de ook aanwezige stationschef.
Een of twee dagen later werd deze doop in het kerkje van Draskovec door priester Gabriel Mestritz met behulp van het volledige dooprituaal herhaald. Hij was ook degene die het doopbewijs invulde. Daarop kwam als datum van geboorte en doop 27 februari te staan, wat geheel naar waarheid was. Dat voert Aschoff ook als een van de redenen aan dat Steiner met zijn geboortebewijs in zijn hand rond 1920 toch onzeker wordt, want een doop vindt gewoonlijk na een paar dagen plaats. Zijn zus weet hem dan opheldering te verschaffen, zo luidt Aschoffs verklaring.
@Michel
Aha, dus de stationschef heeft de nooddoop uitgevoerd. Die Günter Aschoff heeft heel wat speurwerk verricht. Ik denk dat ik in deze blog even een paar zinnen zal toevoegen, want anders denken veel lezers toch nog dat het 25 februari is.
Bedankt voor al uw moeite en uitleg.