Sociale samenleving / Denken, voelen en willen

Uiteindelijk komen alle uiterlijke gebeurtenissen in het sociale samenleven van mensen voort uit de manier waarop mensen denken, voelen en willen. Het is slechts een zwakte van onze tijd als men alles wat de mens denkt en voelt en wil zou willen afleiden uit uiterlijke gebeurtenissen; dat de mensen in zekere zin gezien worden als een product van uiterlijke gebeurtenissen en instellingen.

In werkelijkheid komt alles wat er bestaat aan uiterlijke instellingen voort uit wat mensen hebben gedacht, gevoeld en gewild. Daarom gaat het er om in te zien dat gezonde uiterlijke instellingen voortkomen uit gezonde gedachten, ongezonde uiterlijke instellingen voortkomen uit ongezonde gedachten en vice versa. Een tijdperk dat over veel dingen ongezond moet nadenken, zal over het uiterlijke leven geen gezonde wil, geen gezonde wilsimpulsen kunnen ontwikkelen.

Bron: Rudolf Steiner – GA 332a – Soziale  Zukunft – Zürich, 28 oktober 1919 (bladzijde 144)

  

Belangstelling / Gezondheid / Karma

Laten we eens aannemen, dat iemand weinig belangstelling heeft voor de wereld om zich heen. Wat mij betreft interesseert hij zich nog wel voor wat direct met zijn lichamelijkheid te maken heeft en of men bijvoorbeeld in de buurt goed of slecht eet, maar verder gaan zijn interesses niet. Dat is een arme ziel; hij draagt niets van de wereld in zich en ook weinig van wat zijn omgeving hem te zien had kunnen geven, neemt hij door de dood mee in zijn innerlijk. Daardoor is het werken met de geestelijke wezens in die wereld moeilijk en zwaar. Daarom brengt hij ook geen kracht en energie mee, maar zwakte, een soort onmacht voor de opbouw van zijn stoffelijk lichaam. Het model oefent dan veel kracht uit; de strijd met het model blijkt uit allerlei kinderziekten, maar de zwakte blijft. Hij vormt in zekere zin een zwak, vatbaar lichaam, dat onderhevig is aan allerlei ziekten. Zo verandert geestelijke belangstelling in het ene leven in de gezondheidstoestand in een volgend. Zij die blaken van gezondheid hebben in een vorig leven een levendige belangstelling gehad voor de zichtbare wereld; in dit opzicht hebben aparte feiten in het leven zeer veel invloed. […]

Men zou de hele gezondheidstoestand van een mens kunnen terugvoeren op de belangstelling die hij in een vroeger leven heeft gehad voor de wereld. Mensen die in onze tijd bijvoorbeeld absoluut geen belangstelling voor muziek hebben, zullen zeer stellig in een volgend leven geboren worden met astma of longziekten of er in elk geval aanleg voor blijken te hebben. Het is werkelijk zo, dat wat in één aardeleven in de ziel geleefd heeft, zich uit zal drukken in de gezondheidstoestand van het lichaam in een volgend aardeleven.

Bron: Rudolf Steiner – GA 235 – Esoterische Betrachtungen karmischer Zusammenhänge – Erster Band – Dornach, 24 februari 1924 (bladzijde 91-92-93)

Nederlandse uitgave: Rudolf Steiner – GA 235 – Geesteswetenschappelijke beschouwingen van het karma (bladzijde 85-86-87) – Uitgeverij Vrij Geestesleven 1976 – Vertaald door A. Goedheer-de Keizer en H.L. Veltman-Arntzenius

Eerder geplaatst op 18 november 2016

De neigingen die het kind ontwikkelt hangen af van hoe jij je in de omgeving van het kind gedraagt

Alles wat je doet in de omgeving van het kind, verandert in het kinderlijke organisme in lichaam, ziel en geest. De gezondheid voor heel zijn leven hangt ervan af hoe jij je in de omgeving van een kind gedraagt. De neigingen die het kind ontwikkelt hangen af van hoe jij je in de omgeving van het kind gedraagt.

Al die dingen die gewoonlijk voor de kleuterklassen aanbevolen worden, je moet dit of dat met de kinderen doen, deugen van geen kant. Meestal ziet het er wel pienter uit, wat men zo te berde brengt als kleuteronderwijs. Je moet je, als ik het zo zeggen mag, wel opgetogen uitspreken over de slimheid van wat er in de loop van de negentiende eeuw voor de kleuterschool uitgedacht is. De kinderen leren er al zo veel, ze leren al bijna lezen. Ze krijgen letters die ze in uitgesneden lettervormen moeten leggen en dergelijke dingen.

Het ziet er allemaal zeer pienter uit en je kunt makkelijk geneigd zijn te geloven, dat dat iets goeds is voor kinderen. Maar het is niets waard. In werkelijkheid deugt het helemaal niet. De hele kinderziel wordt er door beschadigd. Tot in het lichamelijke toe, tot in zijn gezondheid raakt het kind beschadigd. Zulke kleuterwerkjes veroorzaken in het latere leven van het kind zwakte in lichaam en ziel.

Bron: Rudolf Steiner – GA 311 – Die  Kunst  des  Erziehens aus  dem  Erfassen der  Menschenwesenheit – Torquay, 13 augustus 1924 (bladzijde 26)

Vertaling: Pieter Witvliet. Voor meer van zijn vertaling van GA 311 zie: VRIJESCHOOL – PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE ACHTERGRONDEN

En zo verwoest men voor lange tijden de mensen door de alcohol

Men moet weten dat alcohol geleidelijk aan tot in het beenmerg gaat en meer en meer het bloed ruïneert. Doordat de alcohol dan de nakomelingen ruïneert, is de gehele nakomende familie geruïneerd! Als een mens dus, laten we zeggen, drie kinderen heeft, dan zijn die kinderen allereerst een beetje geruïneerd; maar degenen die weer van deze drie afstammen, die zijn sterk geruïneerd. En zo verwoest men voor lange tijdperioden de mensen door de alcohol. En veel van wat tegenwoordig aan zwakte in de mensheid aanwezig is, komt eenvoudig doordat de voorouders te veel gedronken hebben.

Bron: Rudolf Steiner – GA 348 – Über Gesundheit und Krankheit – Dornach, 8 januari 1923 (bladzijde 224)

Eerder geplaatst op 17 oktober 2014 

Door weerstand sterk

Alleen degene vat een ongeluk op de juiste manier op, die zegt: Als het voor een vroegere zwakheid zou zijn, dan is het goed, dat het mij getroffen heeft, want ik zal deze zwakte, die ik heb gehad, die zich wellicht in een fout heeft uitgedrukt, door dat ongeluk voelen. Daardoor doof ik de zwakte uit, ik word weer sterk.

En als een ongeluk als eerste stap in het karma komt (dus niet als gevolg van een vorig leven), dan is de juiste stemming daartegenover dat men zich zegt: Als de mens alleen zou worden getroffen door wat hij zich wenst, dan zou hij juist door een levensloop die zo is, zeer zwak worden. We zouden weliswaar in dit geval in een of twee aardelevens gemakkelijk en comfortabel leven, omdat ons altijd alleen overkomt, wat we wensen, maar in het derde, vierde aardeleven zouden we psychisch en geestelijk als verlamd zijn, omdat helemaal geen inspanning in ons zou ontstaan om weerstanden te overwinnen. Weerstanden laten zich immers enkel overwinnen, als het onverwachte, het ongewenste komt.

Bron: Rudolf Steiner – GA 224 – Die menschliche Seele in ihrem Zusammenhang mit göttlich-geistigen Individualitäten – Bern 6 april 1923 (bladzijde 23)