Vorige levens vindt men niet door verstandelijk overleg

Zodra je van een bepaald leven op aarde terugwijst naar een eerder leven, houdt elk verstandelijk begrijpen op. Dan is er alleen de mogelijkheid van de directe waarneming, van het schouwen. Een laatste rest van verstandelijk begrijpen is er nog wanneer het erom gaat dit leven op aarde in verband te brengen met de laatste belevenissen tussen de vorige dood en deze geboorte, met datgene dus waaruit het rechtstreeks is voortgekomen: het ziele-geestesgebied waarin we vóór onze afdaling naar de aarde verkeren. Dat is tot op zekere hoogte verstandelijk te begrijpen. Het herleiden van het ene aardse leven tot een ander gaat alleen in vertellende vorm, want daarbij is alleen bepalend wat je werkelijk ziet. […]

Als je zulke dingen wilt onderzoeken, moet je volkomen vrij zijn van elk vooroordeel. Wie, omdat hij een bepaalde opvatting over het huidige of het voorafgaande leven van iemand heeft, zich verbeeldt op grond van verstandelijke overwegingen te kunnen zeggen: omdat deze persoon nu zó is, moet hij dus in een vroeger leven zus of zo zijn geweest – wie zulke oordelen vormt, die zit al dadelijk op de verkeerde weg, heel gauw althans. Op die manier uit de ene incarnatie verstandelijk conclusies te trekken over de andere, dat zou net zoiets zijn als wanneer u ergens voor de eerste keer in een huis bent: u kijkt naar buiten door de ramen aan de noordkant, u ziet daar bomen, en nu wilt u uit de bomen die u door de noordramen ziet concluderen hoe de bomen voor de ramen op het zuiden eruit zien. In dat geval gaat u toch naar de ramen aan de zuidkant toe en bekijkt u de bomen daar in alle onbevangenheid. Zo moet u dus werkelijk al het verstandelijke, intellectualistische denken uitschakelen als het erom gaat de imaginaties te begrijpen die gewoon als imaginaties van bepaalde eerdere levens bij zulke persoonlijkheden optreden.

Bron: Rudolf Steiner – GA 235 – Esoterische Betrachtungen karmischer Zusammenhänge – Band 1 – Dornach, 9 maart 1924 (bladzijde 134-135)

Nederlands: Rudolf Steiner – Karmaonderzoek 1 (blz. 153-154)

Vertaald door Louki Sluyterman van Loo – Met een nawoord van Hans Peter van Manen

Rudolf Steiner / Werken en voordrachten onder redactie van Frans van Bussel, Michel Gastkemper en Roel Munniks

Eerder geplaatst op 25 april 2018  (6 reacties)

De Dood / Verandering van Waarneming en Bewustzijn

Het eerste wat men in gedachten moet houden is dat de andere werelden niet in andere plaatsen zijn, maar dat ze om ons heen zijn net zoals de fysieke wereld en deze doordringen. Daarom gaat de mens na de dood ook niet naar andere plaatsen, alleen de soort en wijze van zijn waarneming en zijn bewustzijn verandert.

Net als bij een blindgeborene, die plotseling kan zien en die dan immers ook niet naar een andere wereld is verplaatst, maar dan slechts een nieuw zintuig heeft geopend, zo is het hetzelfde met mensen wanneer ze sterven of worden ingewijd. Dan is er geen nieuwe, totaal andere wereld om hem heen, alleen zijn dan de zintuigen voor de fysieke wereld uitgeschakeld; daarentegen ziet hij nu wat hem eerder ontging, wat tot dan verborgen was.

Bron: Rudolf Steiner – GA 94 – Populärer  Okkultismus – Leipzig,29 juni 1906 (bladzijde 134)

Borstbeeld van Steiner door Bernhard Hoetger

Eerder geplaatst op 11 juni 2020

Zintuiglijke waarneming / Bovenzintuiglijke waarneming

Het bewust zijn van de wereld om ons heen hangt af van welke capaciteiten en organen we hebben om ze waar te nemen. Als we andere organen zouden hebben, dan zou de wereld voor ons totaal anders zijn. Als de mens bijvoorbeeld geen ogen zou hebben om het licht te zien, maar een orgaan waardoor hij bijvoorbeeld de elektriciteit zou kunnen waarnemen, dan zou hij deze ruimte niet als helder en licht waarnemen, maar hij zou in de draden die in de kamer zijn de elektriciteit zien stromen; dan zou hij het overal zien trillen, flitsen en stromen. Wat we onze wereld noemen, is dus afhankelijk van onze zintuigen. 

Evenzo is de astrale wereld niets anders dan een som van verschijnselen die de mens om hem heen ervaart wanneer hij gescheiden is van zijn fysieke lichaam en etherlichaam, en hij de krachten in hem kan gebruiken om waar te nemen van wat hij anders niet kan zien. Dat is ook het geval wanneer hij het fysieke lichaam en het etherische lichaam heeft afgelegd (bij de dood). De waarnemingsorganen voor de astrale wereld zijn de organen van het astrale lichaam, analoog aan de zintuigen voor het fysieke lichaam.

Bron: Rudolf Steiner – GA 100 – Menschheitsentwickelung und Christus-Erkenntnis / Theosophie und Rosenkreuzertum – Kassel, 19 juni 1907 (bladzijde 48)

Eerder geplaatst op 25 september 2019  (9 reacties)

Wat de doden zien en niet zien

De uiterlijke omgeving van de doden is heel anders dan wat de mens gewoonlijk zijn uiterlijke wereld noemt, hier tussen geboorte en dood. Eén ding blijft echter altijd waarneembaar voor de doden – en juist dit is belangrijk om op te letten – dat is datgene waarin de menselijke gedachten en gevoelens zijn gevloeid; het zijn namelijk de menselijke gedachten die dan waarneembaar zijn.

Het zout als een natuurproduct neemt de dode dus niet waar zoals het in het zoutvat zit. Het zoutvat, dat misschien van glas of van een ander materiaal is gemaakt, neemt hij evenmin waar; maar voor zover er in het zoutvat, toen het gemaakt werd, menselijke gedachten zijn ingeweven, neemt de dode deze menselijke gedachten waar.

Als u zich voorstelt hoe in onze omgeving overal, waar we kijken naar iets wat niet alleen een natuurproduct is, menselijke gedachten als het ware de kenmerken moeten geven volgens welke deze dingen zich samenstellen (Duits: sich anordnen), dan krijgt u een voorstelling van wat de dode kan waarnemen. De doden nemen ook alle betrekkingen tussen wezens waar, dus de relaties tussen mensen enzovoort; dit alles is levendig voor hem.

Bron: Rudolf Steiner – GA 174 – Zeitgeschichtliche Betrachtungen / Das  Karma der Unwahrhaftigkeit – Dornach, 22 januari 1917 (blz. 226-227)

Hoe dieren ons zien

Als dieren konden spreken, zouden ze alleen over zichtbare rijken spreken; het mineralen-, planten- en dierenrijk; ze zouden zichzelf als het hoogste zichtbare rijk beschouwen. Dat dieren de mens zien zoals de mensen de andere mensen zien, is slechts een vooroordeel. Voor dieren zijn wij mensen werkelijk van een bovenzinnelijk, schimachtig (gespensterhaften) bestaan;

en als de dieren alleen maar zulke waarnemingen hadden als wij ze hebben, zouden ze de mensen niet zien, maar ze zouden voor hen net zo onzichtbaar zijn als het rijk van engelen voor mensen. Alleen omdat ze een bepaald soort droomachtige helderziendheid hebben, zien de dieren de mens als een geest, als een bovennatuurlijk wezen. Van het beeld dat een dier van mensen heeft, kan de mens zich niet onmiddellijk een voorstelling maken.

Bron: Rudolf Steiner – GA 159 – Das  Geheimnis  des  Todes – Praag, 13 mei 1915 (blz. 204-205)