Een eeuwenoud gezegde is tot vandaag de dag vooral bij het gewone volk bewaard gebleven. Men zegt zo dikwijls dat wat de eenvoudige mens aan zulke gezegdes behouden heeft, heel vaak iets goeds bevat. – Ja, maar even vaak is het iets dat niet juist is! En zo is het ook met dit gezegde: Er zijn zo veel ziekten, maar slechts één gezondheid. – Dat is echter toch een dwaasheid. Er zijn zo veel gezondheden als er mensen zijn: voor ieder mens zijn individuele gezondheid. – Hiermee is al uitgesproken, dat alle algemene, stereotiepe regels, dit en dat is gezond voor de mensen, een onding is. Juist het deel der mensheid dat in de ban is van de gezondheidsmanie, lijdt het allermeeste onder de algemene voorschriften voor de gezondheid en onder het geloof dat er überhaupt iets zou zijn wat men algemeen als gezondheid zou kunnen aangeven en de mening, dit en dat moet men doen, dat is gezond. Het is ongelooflijk, dat niet wordt ingezien dat voor de ene mens zonnebaden gezond kan zijn, maar dat het echter niet gegeneraliseerd mag worden; het kan voor een ander zeer schadelijk zijn. In het algemeen geeft men dat toe, maar in de praktijk handelt men er niet naar. We moeten duidelijk inzien: Gezondheid is een relatief begrip, het is iets dat voortdurend verandering ondergaat, in het bijzonder voor de mens, die het gecompliceerdste wezen op de aardbol is.
Bron: Rudolf Steiner – GA 56 – München 5 december 1907 (bladzijde 212-213)
De grote Rudolf Steiner Citatensite 