Zelfzucht / Onzelfzuchtigheid

Ligt in deze uitspraak dat men occulte krachten niet in dienst mag stellen van het persoonlijk egoïsme, op een bepaalde manier niet een onmogelijke eis voor de mens van deze tijd? Deze vraag moeten wij allereerst beantwoorden. Natuurlijk stellen diegenen die dat zeggen als eerste gebod op: gij moogt niet egoïstisch zijn! – Vanzelfsprekend, dat is een hoogste gebod. Maar voor wie met de werkelijkheid denkt, komt het er niet op aan dat zulke geboden opgesteld worden, maar of dergelijke geboden wel kunnen nageleefd worden. En wie gelooft dat het gebod om niet egoïstisch te zijn, door de mens van deze tijd zo zonder meer kan nageleefd worden, die geeft zich aan een grote illusie over. Diegene die het als zijn plicht beschouwt om illusies te ontmaskeren, die moet ook de illusie teniet doen dat een dergelijk gebod gemakkelijk zou kunnen worden nageleefd. Misschien treedt er ergens een mens naar voren en zegt: ik wil in de wereld actief zijn op een totaal onzelfzuchtige wijze!

Als nu iemand zegt dat hij op een onzelfzuchtige manier in de wereld wil actief zijn, dan is dat een zeer, zeer mooi ideaal. Maar als we dan wat verder vragen: waarom wil je zo onzelfzuchtig zijn, waarom leg je jezelf dit gebod op? – dan hoort men merkwaardige antwoorden, bvb.: door onzelfzuchtig te zijn kom ik langzamerhand tot een hoger niveau van volkomenheid; ik kan niet verdragen een waardeloze mens te zijn; ik wil een mens zijn die van betekenis is voor de wereld. – Als men dit gevoel zou analyseren, dan zou men erachter komen dat achter het motief om onzelfzuchtig te zijn dikwijls het ongelooflijkste egoïsme steekt, dikwijls een veel groter egoïsme dan hetgeen men aantreft bij mensen die helemaal niet onzelfzuchtig willen zijn, maar die eenvoudigweg hun zelfzuchtige instincten volgen. Volgt u de gedachtegang maar, u zult zien hoeveel zelfzucht er in de drang naar onzelfzuchtigheid steekt.

Bron: Rudolf Steiner – GA 101 – Mythen und Sagen Okkulte Zeichen und Symbole – Berlijn, 21 oktober 1907 (bladzijde 118-119)

Eerder geplaatst op 26 maart 2018  (1 reactie)

De school van de onzelfzuchtigheid

Een vernieuwing van de moraal, een verdieping van het menselijke ethische leven kan alleen komen door de scholing van onzelfzuchtigheid. Deze school van de onzelfzuchtigheid kan de mens onder de voorwaarden van de huidige tijd alleen doormaken als hij inzicht verwerft in werkelijke onbaatzuchtigheid, een indringend begrip verwerft voor werkelijke belangeloosheid. Nu kunnen we als we de wereldevolutie, de wereldontwikkeling doorlopen, geen dieper begrip voor onzelfzuchtigheid vinden dan door wat ons met de verschijning van Christus op aarde gegeven is. En Christus erkennen wil zeggen: de scholing van onzelfzuchtigheid doormaken. […]

Onder de invloed van het materialisme ging de onzelfzuchtigheid van de mensheid verloren, zoals het pas in toekomstige tijden van de mensheid zal worden erkend. Maar door de verdieping in het mysterie van Golgotha, de doordringing van de kennis van het mysterie van Golgotha met ons hele gevoel, ons hele wezen, kunnen we ons weer een cultuur van onzelfzuchtigheid verwerven. En we kunnen zeggen: Wat Christus voor de aardeontwikkeling gedaan heeft, is besloten in de basisimpuls van onzelfzuchtigheid, en wat Hij worden kan voor de bewuste ontwikkeling van de menselijke ziel is de school der onzelfzuchtigheid.

Bron: Rudolf Steiner – GA 152 – Vorstufen zum Mysterium von Golgatha – Bazel, 1 juni 1914 (bladzijde 151-152)

Eerder geplaatst op 22 oktober 2017

De school van de onzelfzuchtigheid

Een vernieuwing van de moraal, een verdieping van het menselijke ethische leven kan alleen komen door de scholing van onzelfzuchtigheid. Deze school van de onzelfzuchtigheid kan de mens onder de voorwaarden van de huidige tijd alleen doormaken als hij inzicht verwerft in werkelijke onbaatzuchtigheid, een indringend begrip verwerft voor werkelijke belangeloosheid. Nu kunnen we als we de wereldevolutie, de wereldontwikkeling doorlopen, geen dieper begrip voor onzelfzuchtigheid vinden dan door wat ons met de verschijning van Christus op aarde gegeven is. En Christus erkennen wil zeggen: de scholing van onzelfzuchtigheid doormaken. […]

Onder de invloed van het materialisme ging de onzelfzuchtigheid van de mensheid verloren, zoals het pas in toekomstige tijden van de mensheid zal worden erkend. Maar door de verdieping in het mysterie van Golgotha, de doordringing van de kennis van het mysterie van Golgotha met ons hele gevoel, ons hele wezen, kunnen we ons weer een cultuur van onzelfzuchtigheid verwerven. En we kunnen zeggen: Wat Christus voor de aardeontwikkeling gedaan heeft, is besloten in de basisimpuls van onzelfzuchtigheid, en wat Hij worden kan voor de bewuste ontwikkeling van de menselijke ziel is de school der onzelfzuchtigheid.

Bron: Rudolf Steiner – GA 152 – Vorstufen zum Mysterium von Golgatha – Bazel, 1 juni 1914 (bladzijde 151-152)

Eerder geplaatst op 22 oktober 2017

Werking op het karakter

Eén van de belangrijkste resultaten van de geesteswetenschappelijke kennis is de werking die het kan hebben op het menselijk karakter. De louter abstracte verstandelijke kennis ziet er eigenlijk uit als een kunstmatig uit was gevormde plantenwortel. Er komt geen plant uit voort, het is kunstmatig gemaakt door ons verstand. Alle kennis die we tegenwoordig zo vereren, hoe nuttig ze ook is en niet betwist moet worden, wordt kunstmatig gevormd door het verstand. 

Uit de werkelijke plantenwortel groeit ook de werkelijke plant. En uit de werkelijke kennis, waardoor de mens zijn geest kan verbinden met de geestelijke wereld, groeit gaandeweg de hele innerlijke mens: de mens die  begrijpt wat onzelfzuchtigheid, onzelfzuchtige liefde is en wat egoïsme is, en die vanuit dit inzicht de impulsen verkrijgt om in het leven te werken, om waar het juist is, te werken in onbaatzuchtigheid, of wanneer het voor hem zelf voor zijn leven nodig is, uit zichzelf te putten en bij vol bewustzijn, niets verhullend, dan dit egoïsme te ontwikkelen.

Bron: Rudolf Steiner – GA 231 – Der übersinnliche Mensch anthroposophisch erfaßt – Den Haag, 16 november 1923 (bladzijde 39-40)

Eerder geplaatst op 16 juni 2020 (1 reactie)

Over karma en transformatie van zelfzucht naar onzelfzuchtigheid

We kunnen zien, dat een mens weliswaar de leer van karma zo kan opvatten, dat hij zich zegt: ik zal het slechte nalaten, omdat het mij slechte vruchten brengt en ik zal het goede doen, omdat ik dan de goede vruchten plukken zal -, hoe dan toch onder de invloed van deze wet meer en meer de egoïstische gezindheid getransformeerd wordt in een onegoïstische. En we zien in de realiteit uit de zelfzucht meer en meer de onzelfzuchtigheid opbloeien.

Bron: Rudolf Steiner – GA 69a – Wahrheiten und Irrtümer der Geistesforschung – Praag, 25 maart 1911 (bladzijde 93-94)

Eerder geplaatst op 16 oktober 2016  (5 reacties)