De mensen beschouwen het als ik weet niet wat voor grote daad, wanneer ze berouw hebben over een handeling. Maar dat is niet het beste wat je met een handeling kunt doen. Want het berouw berust dikwijls op puur egoïsme. Men had iets beter willen doen om een beter mens te zijn. Dat is egoïstisch. Maar ons streven wordt pas bevrijd van egoïsme, wanneer men niet de al uitgevoerde handeling beter gedaan wenst te hebben, maar wanneer men er veel grotere waarde aan hecht dezelfde handeling de volgende keer beter uit te voeren. Dit voornemen, deze inspanning om iets volgende keer beter te doen – dat is het hoogste en niet het berouw.
Bron: Rudolf Steiner – GA 293 – ALLGEMEINE MENSCHENKUNDE ALS GRUNDLAGE DER PÄDAGOGIK – Stuttgart, 25 augustus 1919 (bladzijde 69)
Eerder geplaatst op 11 februari 2018 (1 reactie)
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Mijn ervaring is, dat het berouwen toch een onderdeel is van een ervaring en tot zelfkennis?
Ja zo ervaar ik dat ook. Maar je hebt egoïsme en je hebt “gezond egoïsme” en ik denk niet dat het citaat op gaat bij die laatste..
Maar berouwen over iets….kun je toch alleen als je iets niet hebt goed gedaan? anders berouw je toch niet.
Als jij berouw hebt vanuit de houding dat is goed voor mij, en helpt mij verder in mijn eigen ontwikkeling. Is dat volgens mij een berouw wat voort komt uit een narcistische, egoïstische houding.
Als jij vanuit “gezond egoïsme” tot het inzicht komt dat je toen en toen, daar en daar, een ander wat hebt aangedaan, en tot het besef kan komen dat dat dan wel eens heel pijnlijk voor die ander geweest kan zijn, stel je niet je eigen ontwikkeling centraal, maar ga je op zoek om dingen alsnog te verzachten of goed proberen te maken.
Misschien is het wel zoiets als met wat ik laatst met B had, en waar ik haar mijn excuus voor heb aangeboden… Man,… wat ben ik daar toen de bocht uitgevlogen…
Wat aardig dankjewel Haike
Toch iets waar ik moeilijk in kan komen. Dat zoiets kan bestaan als een verder komen in je ontwikkeling als dat innerlijk niet doorvoeld wordt. Ik bedoel, de onbewustheid die iemand dan moet hebben, dat hij denkt verder te komen op deze wijze. Maar kennelijk bestaat het naast de vele vreemde opvattingen, die mensen erop nahouden over de geestelijke ontwikkeling. Dank voor je toelichting Haike.
Graag gedaan Leonie.
Ik hoop dat je er wat aan hebt. Toen ik jaren geleden bij Steiner las dat de meeste mensen die verdriet hebben omdat een dierbare is overleden voortkomt uit egoïsme, en dat dat zelfs de overledene hindert bij het loslaten van zijn fysieke lichaam en het betreden van de Geestelijke wereld vertraagt / bemoeilijkt, dacht ik ook in eerste instantie dat Steiner niet goed bij zijn hoofd was om dergelijke dingen te beweren….
Maar nu vele jaren later begin ik beetje bij beetje, stapje voor stapje, in te zien dat hij wel degelijk daar een punt had.
Volgens mij bedoelde Steiner dat berouw tonen zelf geen heldendaad is maar dat het er om gaat hoe je dat berouw omvormt in daden die dat betreurenswaardige weer goedmaken.
Dan doe je het beste wat je kan doen, ongeacht wat een ander denkt.
Mensen die excuses opeisen of mensen die openlijk berouw tonen zijn nog steeds slachtoffer in plaats van de baas over de gebeurtenissen.
Dat is zeker een punt. Ik heb er zeker geen moeite mee om daarin te doen wat noodzaak is en mijn verantwoordelijkheid te nemen. Maar soms ben je je later pas bewust van een bepaalde gebeurtenis die je voor de geest stáát en daar kun je behoorlijk berouw, verdriet en pijn van hebben.