De pedagogische impulsen moeten aan het leven worden afgemeten. En dat is de essentie van onze pedagogiek, dat we het hele leven van het kind in gedachten hebben en dat we weten: als we het kind in het zevende, achtste jaar iets leren, dan moet het op een zodanige manier worden bijgebracht dat het met het kind meegroeit, dat het kind het in het dertigste, veertigste jaar nog heeft, dat men het hele leven er wat aan heeft.
Ziet u, het is zo dat juist de kinderen die perfect kunnen lezen en schrijven op achtjarige leeftijd met betrekking tot bepaalde innerlijke psychische gezondheidsimpulsen verkommeren. Ja, werkelijk verkommeren. Het is een groot geluk als men op de leeftijd van acht jaar nog niet zo kan lezen en schrijven als het tegenwoordig verlangd wordt. Het is een groot geluk voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid.
Bron: Rudolf Steiner – GA 298 – Rudolf Steiner in der Waldorfschule / Vorträge und Ansprachen für die Kinder, Eltern und Lehrer in der Waldorfschule Stuttgart 1919-1924 – Stuttgart, 9 mei 1922 (bladzijde 130)
Eerder geplaatst op 24 september 2019
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Toegepast op vandaag :
Aangezien Steiner nu toch gezegd heeft dat er een tijd zal komen en deze niet meer zo ver af is , waarin de mens niet meer zal kunnen /moeten schrijven en/of lezen
Het is een groot geluk als men op de leeftijd van acht jaar nog niet zo kan lezen en schrijven als het tegenwoordig verlangd wordt.
Het is een groot geluk voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid.
=====> Het is een groot geluk als men op de leeftijd van acht jaar nog niet zo kan tokkelen op de Ipad / PC als het tegenwoordig verlangd wordt.Het is een groot geluk voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid.
Met je laatste alinea ben ik het zeer eens!
De uitspraak van Steiner in je 2e alinea heeft op mijn leven geen enkele betrekking, kan ik als 76-jarige wel zeggen – zie mijn reactie op het 1e citaat van deze 3-delige serie. Het lijkt me dat deze uitspraak niet algemeen geldend is.
Bernard, ik denk dat er veel andere factoren van invloed zijn op de gezondheid op latere leeftijd. Je kunt niet zeggen dat iedereen die te vroeg heeft leren lezen en schrijven later een minder goede gezondheid za! hebben. Er zijn zo veel schadelijke invloeden die echer ook weer minder schadelijk kunnen worden gemaakt door goede invloeden. Lijkt mij.
Ik las daar een mooi antwoord op Bernard.
Wellicht heb je het over het hoofd gezien
[phawitvliet
De methodes die Steiner aangeeft om kinderen iets te leren, staan alle in het licht van: leerstof = ontwikkelingsstof. Hij wil bij de kinderen die naar school komen, willen, voelen en denken ontwikkelen. Hij wil uitgaan van het leven: fantasie en beweging in de klas. Het is op school, dus is er een methode. Ik zie jouw omstandigheid als iets anders: er is geen leersituatie gecreëerd. Die is ontstaan door knus bij je zusje te zitten. Het kan haast niet anders: dat móet wel weldadig zijn voor het etherlijf.]
er zat geen plicht of verwachting bij, geen volwassen leerkracht, geen groepsdynamiek, geen leerprogramma
B. Ja, die reactie van Pieter Witvliet had ik ook over het hoofd gezien. Inderdaad heel mooie reactie.
Natuurlijk, Ridzerd! Je kunt niet zeggen dat iedereen die te vroeg heeft leren lezen en schrijven later een minder goede gezondheid za! hebben. Het hangt van meer invloeden af!