Terwijl men in het gewone leven woorden, die zijn uitgesproken, als afgedaan beschouwt, heeft men bij een esoterische ontwikkeling een duidelijk ‘achterna gevoel’ over het gesprokene: een soort innerlijke schaamte wanneer men iets heeft gezegd dat moreel of intellectueel onjuist was, en een soort dankbaarheid – geen zelfingenomenheid – wanneer het is gelukt iets uit te spreken, waartegen de door ons verworven wijsheid ‘ja’ kan zeggen.
Wanneer men dan – en ook daarvoor verkrijgt men een fijne opmerkingsgave – door ’t juiste uit te spreken een zelfingenomenheid voelt opduiken, laat dit dan een teken zijn van nog te veel ijdelheid, die nergens toe deugt bij de ontwikkeling van de mens. Men leert dan onderscheid maken tussen een tevredenheidsgevoel bij een uitspraak, die de eigen goedkeuring wegdraagt en de zelfingenomenheid, die nergens toe deugt. Men moet ernaar streven dit laatste gevoel niet te laten opkomen, doch slechts het gevoel te ontwikkelen voor de schaamte over het immorele of onjuiste woord, en daarnaast bij een passende uitspraak de dankbaarheid voor de wijsheid, die niet uit onszelf komt, maar een geschenk van de kosmos is.
Bron: Rudolf Steiner – GA 145 – Welche Bedeutung hat die okkulte Entwicklung des Menschen für seine Hüllen (physischen Leib, Ätherleib, Astralleib) und sein Selbst? – Den Haag, 24 maart 1913 (blz. 90)
Nederlands: Innerlijke ontwikkeling door antroposofie (blz. 77-78) – Uitgeverij Vrij Geestesleven, Zeist – 1980
Vertaling: H. van Boetzelaer-Mazel / Ir. H. de Brey / A. van der Laan-Schepers
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Dat nagevoel heb ik ook als mensen iets tegen mij gezegd hebben . Daarna zie ik de lichaamstaal en komt het gesprokene in mij als het ware in een ander beeld. Mooi citaat Ridzerd!
ja – zo zij het!
Een van de waardevolle dingen in mijn eigen ontwikkeling is dat ik me nooit afzijdig heb gehouden van respectvolle kritiek. Daardoor is een spier die stijf was losser gemasseerd; het vermogen om van de door Steiner omschreven ‘schaamte’ – van het onheus uitgesprokene – naar de schaamte-loze (niet schaamteloos:-))) vaststelling ervan te gaan.
‘Ok ingmar, hier is je ego in het spel, niks mis mee, die wil ook gehoord worden. Eerst even je woorden weer zuiveren naar die en diegene en daarna je ego geven wat blijkbaar aan hem voorbij ging en wel ervaren wil worden. Blijkbaar had hij honger’:-)
Ego is waardevol, ook als hij zelfingenomen is.:-)
Ik kan me vinden in je uitspraak dat het Ego ook gehoord dient te worden… het is er niet bij gebaat om honger te lijden 😇 Maar als het zelfingenomen wordt, dan is het onmogelijk om nog de nood die bij een ander aanwezig is te zien en dat als motief van je handelen te maken.
Maar dat laatste is wel hetgeen Steiner de “Sociale basiswet” noemt…
Respectvolle kritiek? Wat versta je daaronder?