In feite zijn alle morele daden terug te voeren op de onzelfzuchtigheid, alle immorele daden op het egoïsme. Alleen is in het gewone leven een werkelijk morele beoordeling gemaskeerd doordat iemand eigenlijk zeer immoreel, namelijk door en door van egoïstische motieven vervuld kan zijn, maar de door de conventie bepaalde morele regels volgt. Dat zijn echter helemaal niet zijn eigen regels. Dan is hij aangepast (Duits: eingefädelt) aan wat hem is bijgebracht, of wat hij doet omdat hij zich schaamt voor wat de anderen zullen zeggen.
Hij is ingevoegd als een schakel in een ketting. Maar het ware morele, dat van de menselijke individualiteit eigenlijk deel is (Duits: haftet), in hem leeft, is zodanig ingesteld, dat het goede komt van de interesse die we in de andere mensen hebben; van de interesse die we verwerven kunnen doordat we wat anderen voelen en ervaren als ons eigen voelen en ervaren kunnen, terwijl het immorele in zijn oorsprong iets is, waarbij de mens zich afsluit, waar hij niet meevoelt wat andere mensen voelen.
Goed denken wil in feite zeggen: zich in andere mensen verplaatsen kunnen, slecht denken wil zeggen: zich niet in andere mensen verplaatsen kunnen. Dat kan dan tot een wet worden, tot conventionele regels, tot dingen waarvoor men zich schaamt of niet schaamt. Daardoor kan wat eigenlijk egoïsme is, zeer teruggedrongen worden onder de conventie. Maar het is feitelijk voor de beoordeling van de morele waarde toch niet maatgevend, wat de mens doet, maar men moet dieper in het menselijke karakter, in de menselijke natuur kijken om de eigenlijke morele waarde van de mens te kunnen beoordelen.
Bron: Rudolf Steiner – GA 221 – Erdenwissen und Himmelserkenntnis – Dornach, 17 februari 1923 (bladzijde 117-118)
Eerder geplaatst op 2 september 2017 (89 reacties)
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Oeff….
Ik hoop niet dat er weer zo’n discussie ontstaat als toen…
Friedrich Rittelmeyer, eerste leider van de christengemeenschap, uitte eens deze woorden:
….als gij de zin dezer woorden goed verstond
dan had gij uw broeder wat minder verwond…..
Deze zinsnede kwam bij mij op bij het lezen van de reacties in sep 2017.
Ik hierover niet in discussie.
Cisca
Foutje: Ik ga……
Je gaat er niet over in discussie, ok. Dat zij zo. Maar ik ervaar het wel als flink natrappen wat je nu doet.. Iets poneren en je daarna razendsnel onttrekken aan de verantwoording die daar bij hoort.
De juiste tijd, de juiste plek, voor dit citaat. Mooi Ridzerd. Ik reageer niet vaak, maar iedere ochtend als ik het citaat lees, is het alsof me iets wordt aangereikt. De woorden en zinsconstructies die Steiner gebruikt laten niets aan het toeval over en zelfs niet aan een eigen interpretatie. Het lijkt waterdicht. Vind ik. Nu ga ik verder met olijven plukken en laat ook vandaag weer de woorden inzinken terwijl ik midden in de natuur vertoef. Hoe mooi is dat. Trouwens de discussies en bijdragen van je lezers vind ik vaak zeer leerzaam. Groet.
Liesbeth 😀👍
Mensen met autisme kunnen zich niet makkelijk in de ander verplaatsen. Meisjes met autisme hebben geleerd hoe ze zich toch als zodanig gedragen kunnen, een soort sociale conventie, maar ook zij verplaatsen zich niet echt makkelijk in de ander. En dit zonder dat er sprake is van egoïsme of immoraliteit.
Wat zou Steiner hierover zeggen?
Tis heel makkelijk om een engel te zijn binnen de comfortzone…
Of om Ayn Rand te citeren:
Integriteit is de vaardigheid om trouw te blijven aan je principes ongeacht de omstandigheden.
Ik denk dat we onze moraal alleen kunnen ontdekken aan ervaringen buiten de comfortzone.
En dan niet alleen de materiële comfortzone maar ook de geestelijke en die van je ziel.
Ik ben ooit bij iemand gebleven die vreemd was gegaan. Ik kon hem niet loslaten. Daarmee verloochende ik mijn eigen ‘moraal’.
Ander voorbeeld, het dragen van een mondkapje terwijl ik weet dat dat heel ongezond is daarmee verloochen ik eigenlijk ook mijn ‘moraal’.
Dus ik ben laf.
Ondertussen praat ik over normen en waarden. Die ik wel heb, maar vaak niet naleef.
Als je kinderen op moet voeden kom je dat tegen. Dat moment dat je dingen van ze verwacht die je zelf niet goed voorleeft.
Dan voel je je zo’n hol vat.
Moraliteit is een werkwoord.
Als je je eigen comfort altijd op nummer één blijft zetten, ook als dat ten koste gaat van de gezondheid van een ander, dan ben je immoreel bezig.
De crux in deze tijd is dat ene helft van de mensen dat van de andere helft denkt.
Als verblind door een voorgehouden spiegel.
Het zou mij niet verbazen als er occulte tactieken worden toegepast in deze hele plandemie.
De wereld wordt momenteel geregeerd door getallen. Cijfers.
Ik dacht laat ik eens opzoeken wat Steiner daarover zegt:
https://ridzerdvandijk.wordpress.com/2020/04/29/morele-vorming-hangt-nauw-samen-met-de-manier-waarop-en-hoe-men-met-getallen-geleerd-heeft-om-te-gaan-3/
Jeetje echt de laatste vandaag hoor…
Maar ik denk dat ik wel empathisch ben.
Want ik voel de heersende collectieve angst om me heen. Of het nou voor ziekte of juist voor medisch bedrog is. Angst is voelbaar en zichtbaar. Een unheimisch of unheimliches gevoel. Hier weet ik moraal en empathie even heel slecht te verenigen.
Iemand tips?
Ik denk dat je wel empathisch bent, als je de angst van anderen voelt. Ik heb wel eens een vragenlijst van een empathie-test ingevuld en daar kwam uit naar voren dat ik een zeer empathisch persoon ben. Dat had ik zelf nooit gedacht. Ik voel ook niet de angst van anderen om Corona te krijgen. Ik denk dat de meesten er niet eens zo heel bang voor zijn, maar het is meer dat ze denken: ‘Nu ja, die deskundigen zullen wel gelijk hebben, daarom laten we ons maar vaccineren.’ Het blindelings geloven in de autoriteit van de wetenschap is groot. Een of andere zogenaamde geleerdee hoeft maar te zeggen: ‘Er is geen enkel gevaar van de vaccinaties aangetoond,’ en zowat iedereen neemt het onmiddellijk aan.
Ja. Maar eerst binden ze de kat op het spek door weer meer vrijheid te beloven. Ze wakkeren verlangens aan en zetten er dan hun spuitje als voorwaarde tussen.
Mensen staan in de rij voor vaccinatie puur uit verlangen naar weer meer vrijheid om te doen wat ze zo gemist hebben. Dan is die bewering dat het veilig zou zijn net dat laatste duwtje in de rug.
Ik denk dat je meer vrijheid verliest bij vaccineren, dan wanneer je de vaccinatie achterwege laat. Maar dat is iets wat een ieder maar voor zichzelf dient uit te maken…
Dat denk ik ook Haike.
Daarbij zijn het ook nog eens verschillende vaccins, iets waar ik bijzonder weinig uitleg over lees, zie of hoor bij de NOS of andere reguliere journalistiek.
Waarom zou je de morele waarde van een individu willen beoordelen?
Opdat je kinderen in vrijheid kunnen opgroeien?? Want onder zo iemand als Hitler heeft menigeen en ook in de generatie’s daarna dat flink negatief doorgewerkt….
Ik denk vanuit het verlangen jezelf te leren kennen.
Ik denk vanuit het verlangen jezelf te leren kennen.
(@ Sjun)