Wanneer je het hele mensenleven in het oog vat, niet alleen wat makkelijker is, niet alleen de kinderleeftijd, om pedagogische basisregels, pedagogische impulsen te verkrijgen, dan wordt het voor het eerst duidelijk wat voor een centrale betekenis in het hele mensenleven onderwijs en opvoeding eigenlijk hebben, hoe dikwijls geluk of ongeluk wat betreft het geestelijke, psychische en lichamelijke met onderwijs en opvoeding samenhangen.
Wanneer je ziet hoe de dokter bij de op leeftijd gekomen mens, zonder dat hij het weet, opvoedingsfouten moet corrigeren en dat vaak niet meer kan, omdat ze te stevig in het mensenwezen verankerd liggen; wanneer je ziet dat wat een kind gevoelsmatig meebeleeft, zich verandert met fysieke gevolgen; wanneer je dit in elkaar overgaan van het lichamelijke en het psychische doorziet, krijg je pas het echte respect, schat je naar de juiste waarde wat de methodiek van het leren, wat de existentiële voorwaarden voor het opvoeden eigenlijk moeten zijn, eenvoudig volgens de natuur van de mens zelf.
Bron: Rudolf Steiner – GA 308 – Die Methodik des Lehrens und die Lebensbedingungen des Erziehens – Stuttgart, 8 april 1924 (bladzijde 16)
Nederlandstalige bron: Rudolf Steiner – De wordende Mens – vertaling: Pieter H.A. Witvliet – Uitgeverij Pentagon
Eerder geplaatst op 21 september 2017
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Ik vraag mij af……is het ook niet zo, dat deze problemen in de opvoeding, je kunt overwinnen met je ik? Dat je geestkracht het lichaam kan genezen? We zouden toch gezien de hoeveelheid van mensen die geen perfecte opvoeding genoten hebben je dat toch eens moet afvragen?
Diezelfde vraag sprak ik in een iets andere vorm een paar weken geleden uit tegen een Antroposofisch Arts. Ik zei tegen hem dat ik er van overtuigd ben, door alles wat ik hier en op andere plekken bij elkaar heb gelezen, en mijn eigen medische achtergrond, en gesprekken die ik heb gevoerd; dat de Geest van de mens, de materie (dus ook het fysieke lichaam) kan beïnvloeden.
Ja zei hij toen dat is zo, en de stelling is wel juist, maar voor het zover is zijn we wel een aantal incarnatie’s verder..
Blijft over: waarom is die informatie nu al bekend, maar nog niet toepasbaar?
Dat denk ik zeker wel. Niet dat je met geestkracht alle ziekten zou kunnen genezen, maar ik denk wel dat men zelf enige invloed op de gezondheid kan uitoefenen door goede gedachten en goede morele instelling. Is het niet in dit leven, dan zeker in een volgend leven.
Dan denk ik dat we niet moeten wachten tot ons volgende leven. De gezonde verhouding van ons Ik tot ons fysieke lichaam is inderdaad heel belangrijk. Ik zou zeggen: roep bewustzijn op t.a.v. je fysieke processen en probeer het met bewustzijn te doordringen. En natuurlijk hebben we ons karma waarbij we vergissingen uit het verleden moeten zien te herstellen. En veel hangt ook af van onze jeugdervaringen en dat is soms moeilijk te harmoniseren, maar ook dat kan met je karma samenhangen. Maar door er nu mee bezig te zijn winnen we in elk geval iets en ook voor de volgende incarnatie!