Men kan het niet vaak genoeg benadrukken dat men geen helderziende hoeft te zijn om geesteswetenschap te begrijpen.Vanzelfsprekend moet men ziener zijn om tot de resultaten te komen; maar als die er eenmaal zijn, hoeft men geen helderziende te zijn.
Dit begrijpen van de geesteswetenschap moet aan het eigenlijke waarnemen vooraf gaan. Ook hier is het zo dat men kan zeggen: het is de omgekeerde weg van wat de juiste, in de fysiek-zintuiglijke wereld de juiste is. In de fysiek-zintuiglijke wereld hebben we eerst de juiste waarnemingen, daarna gaan we tot het denkende beschouwen over; we vormen de wetenschappelijke oordelen achteraf. Bij het opstijgen in de geestelijke wereld is het omgekeerd. Daar moeten we eerst de begrippen en voorstellingen ontwikkelen, moeten ons inspannen om ons objectief in de geesteswetenschap in te leven; anders kunnen we nooit zeker zijn dat enigerlei waarneming in de geestelijke wereld door ons op de juiste wijze geïnterpreteerd wordt. Daar moet de wetenschap juist aan het waarnemen voorafgaan.
En dat is wat velen zo oneindig onaangenaam is: dat ze de geesteswetenschap studeren moeten. Dat zien velen als een onbegrijpelijk voorschrift. Want zij streven ernaar waarnemingen te hebben in de geestelijke wereld. Zeker, die kan men betrekkelijk gemakkelijk hebben; maar om ze juist te duiden, daartoe behoort dat men werkelijk objectief, onzelfzuchtig ingaat op de geesteswetenschap, zich ermee doordringt.
Bron: Rudolf Steiner – GA 161 – Wege der geistigen Erkenntnis und der Erneuerung künstlerischer Weltanschauung – Dornach, 27 maart 1915 (bladzijde 161)
Eerder geplaatst op 16 april 2017 (7 reacties)
Omgekeerde volgorde…. in spiegelschrift dus. Ik heb ooit op de Geert Groote een periode gehad waarbij we het verslag in spiegelschrift moesten schrijven, tot mijn eigen verbazing ging me dat heel aardig af…
Ook in de fysiek-zintuiglijke wereld moeten we eerst de begrippen en voorstellingen ontwikkelen, moeten we ons inspannen om ons objectief in de realiteit in te leven voordat we de juiste waarnemingen kunnen doen. Heel vroeger dacht men dat de zon om de aarde draaide of dat onweer door de dondergod werd veroorzaakt. We hebben een referentiekader voor de fysieke realiteit moeten ontwikkelen!
Natuurlijk is de geestelijke wereld heel anders dan de fysieke: geen vast maten of tastbare voorwerpen, geen lichamelijke persoonlijkheden; mijn ervaring daar is anders dan de jouwe, enz. Vanuit de geestelijke wereld is de fysieke wereld ontstaan – zie de uitspraak van Stephen Hawking: “oh, wist ik maar van waaruit de oerknal ontstaan is!”. Ook daar moeten we een referentiekader voor ontwikkelen, maar dat vraagt een groots bewustzijn en een totaal andere manier van waarnemen.
Dit lijkt me een goed boek: De antwoorden op de grote vragen (Stephen Hawking; Spectrum, 2018).
Waardevol steinercitaat trouwens. Heel kernachtig.
Aantekening
Het is goed dat mensen onderzoeksvragen stellen, daarmee worstelen en mee in de weer gaan. Zelfs hun hele leven daaraan wijden. Dat doen mensen als Hawkin. De titel van het boek is pretentieus (‘De antwoorden’), maar dat doen uitgevers wel vaker om verkoop te bevorderen. Daar moet je doorheen kijken. Goed dat je op het werk van deze mensen wijst, Bernard.
Je kan best gelijk hebben, John, dat het goed is om met zulke onderzoeksvragen te worstelen, maar het lijkt mij veel beter om Steiner te gaan lezen in plaats van eindeloos te prakkiseren over het zwarte gat en de oerknal.
Zeker op dit moment kun je niet van alle mensen van de mensheid verwachten en verlangen dat ze om te beginnen geesteswetenschap bestuderen, Ridzerd. Dat zal niet gebeuren, is niet realistisch. Mensen die allereerst of zelfs exclusief natuurwetenschap tot uitgangspunt nemen, kunnen evengoed een diep streven naar waarheid in zich dragen. Vergeet daarbij de wetmatigheid van een karmische pendelslag niet, waarop Steiner herhaaldelijk wees. Naast andere mensen nam hij wat dat aangaat soms Ernst Haeckel als voorbeeld; volgens Steiner in een eerder leven een kerkvorst.
Zeker niet van alle mensen, John, maar Stephen Hawking wordt door velen gehouden voor zo ongeveer het grootste natuurkunde genie aller tijden. Dan nog kan je het niet verwachten, maar jammer is het wel. Want het is wel de materialistische wetenschap die de wereld naar de ondergang helpt, als er niets verandert.
Voor mij was en is Hawking niet de grootste natuurkundige allertijden. Dat heb ik nooit gedacht, laat staan ooit gezegd. En zo denken meer mensen. Hoewel zeker feilbaar was zijn werk toch heel verdienstelijk en stelde hij goede en belangrijke onderzoeksvragen. Dat is waardevol. En neem bijvoorbeeld Nietzsche met zijn betekenisvolle denkleven, die bezweek aan (een cultuur van) materialistische eenzijdigheid. Steiner had de hoogste achting voor hem. Had daarbij diens vorige leven(s) voor ogen en naar ik aanneem ook diens kiemende levens die nog zullen volgen. Pendelslagen en een geleidelijk naderen van een midden tussen twee uitersten; een ontwikkelingsweg die meerdere levens omvat. Ik pleit voor niet louter focus op specifieke momentopnamen van één leven van een individualiteit.
Ik denk niet dat Hawking zo een groot licht was om zulke vragen als in dat vermelde boek aan te gaan ….. misschien had ie eerst de geesteswetenscap moeten bestuderen , aldus dit citaat !
https://www.trouw.nl/nieuws/hawking-verliest-weddenschap-over-zwart-gat~b852b0a4/
Ja, eerlijk gezegd heb ik van Stephen Hawking ook niet een hoge pet op.
Nee, dat had ik ook zeker niet gedacht, John, dat jij Hawkings voor het grootste genie houdt.
Dan raad ik jullie écht aan zijn laatste boek voor zijn dood ‘De antwoorden op de grote vragen’ te lezen.
Dank je, Bernard. Je trekt me over de streep. Ik wees op dat boek. Zie hierboven. Zal het kopen bij Rakuten Kobo als e-boek en gaan lezen. Ook bij bol.com als e-boek verkrijgbaar. Prijs: €5,99. Ja vlak voor de dood reflecteren tamelijk veel mensen extra of anders. Ook die waarvan je dat misschien helemaal niet verwacht. Vele anoniem en misschien onuitgesproken, sommigen meer uitdrukkelijk en in het openbaar, zodat het kan worden vastgelegd. Zoals misschien ook bij Hawkin. Grote vragen die bij een mens kunnen opkomen of zich aan hem opdringen dichtbij een aanstaande ‘nieuwe geboorte’ in een andere bestaansvorm, toestand.
Vragen en misschien zelfs ook antwoorden…
Noem eens een goed citaat of kort fragment uit dat boek, Bernard. Ik wil wel eens zien of het mij aanspreekt.