Waarin is eigenlijk de tegenwoordige mensheid bijzonder groot en waarvan is ze het meest verrukt? Nu, van congressen in het publieke leven. Niet van het zich rustig met het wezen van een zaak bekend maken, maar naar congressen gaan en daar over de dingen discussiëren. Want tot het discussiëren behoort uiteindelijk het intellectualisme. Men gaat niet in op de essentie. Men heeft de essentie al en discussieert daarover. Men komt samen en spreekt over al het mogelijke. De congresgewoonte, het discussiëren, dat is wat uit het intellectualisme voortkomt en wat anderzijds tot wereldvreemdheid leidt.
En zo kan men het gevoel hebben dat in feite onze congressen als iets illusoirs boven de werkelijkheid zweven. Daaronder gebeurt allerlei in het leven, en op congressen wordt prachtig daarover gesproken, ook geestrijk daarover gesproken. Ik kritiseer de congressen zeker niet in minachtende zin. Ik vind dat er op de congressen veel buitengewoon scherpzinnigs wordt gesproken. Het is in de regel zo dat men het met wat A zegt eens kan zijn en met wat B zegt eens kan zijn, ook als dit het tegenovergestelde is, men kan vanuit een zeker gezichtspunt ook daarmee het weer eens zijn. Evenzo met C.
Men kan eigenlijk altijd op congressen vanuit een bepaald standpunt het met alles eens zijn. Waarom? Omdat alles in het intellectualisme pendelt en het intellectualisme niets over de werkelijkheid zegt. En zo kan eigenlijk onze hedendaagse werkelijkheid verlopen, zoals ze verloopt, ook zonder dat die congressen er zijn. Men zou het volkomen kunnen ontberen, wat op congressen besproken wordt, ondanks dat men oprechte en werkelijke vreugde kan beleven aan al de schranderheid, die daar ontvouwd wordt, want alles is eigenlijk in principe goed.
Bron: Rudolf Steiner – GA 303 – Die gesunde Entwickelung des Menschenwesens Eine Einführung in die anthroposophische Pädagogik und Didaktik – Dornach, 24 december 1921 (bladzijde 39)
Eerder geplaatst op 6 juli 2016
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Ik zou wel eens willen weten wat Steiner gezegd zou hebben over de wijze van communiceren in deze tijd – televisie, internet en alles wat daaruit voortgevloeid is. Waar zowel waanzin als realiteit, louter materieel denken als ook spiritualiteit indringend gebracht wordt. We hebben veel meer dan alleen scherpzinnigheid nodig . . . .
Heeft hij niet uitgesproken dat de Film en de typemachine gevaarlijke tegenstanders zijn? Beide zijn manieren van communiceren.. Eerst nog apart, nu zijn ze al verenigd in een en dezelfde machine: de Laptop. Ook deze tekst komt uit een dergelijk apparaat gerammeld…
Ja, ook de auto en in feite alle techniek noemt hij een gevaar. Ook bijvoorbeeld voetbal schijnt heel erg te zijn. Ik heb het echter als volgt begrepen: Al deze zaken hebben als het ware een verdovende werking op het bewustzijn van het bestaan van een bovenmateriële wereld. Het zou echter helemaal fout zijn om deze zaken dan maar te vermijden, men kan er zelfs ook veel door leren en ervaren waarvan men ook na de dood de vruchten plukt. Het enige gevaar is in feite dat men vervalt in eenzijdigheid en al het geestelijke gaat loochenen. Voor antroposofen is dit dus eigenlijk helemaal geen groot gevaar, want antroposofen hebben zich als het ware een onverwoestbare overtuiging eigen gemaakt die door geen enkele materialistische zaak vernietigd kan worden.
Als ik dit fout zie zou ik het graag van iemand horen, die er heel veel verstand van heeft.
Enerzijds heb je het intellectualisme en anderzijds zal kunstmatige intelligentie een steeds hogere hoge vlucht nemen. Interessant is wat dat dat betreft Mieke Mosmullers boekuitgave Posthumanisme (Uitgeverij Occident, 2020).
In dat kader sprak een blog van verleden week van Mosmuller me ook aan: Ongedierte. Heb het boek Posthumanisme in huis. Zodra ik weer meer tijd heb zal ik het gaan lezen. Kocht vandaag trouwens het waardevolle boek Rudolf Steiner: Stichter van een nieuwe cultuur.
Echt een mooi boek van Hans Stolp, aanschaf zeker waard.
Nou Ridzerd, je schrijft “antroposofen hebben zich als het ware een onverwoestbare overtuiging eigen gemaakt die door geen enkele materialistische zaak vernietigd kan worden.”
Toen ik voor het eerst met antroposofie in aanraking kwam, begin jaren ’70 vorige eeuw, waren er heel wat antroposofen die Steiners uitspraken letterlijk namen, “Herr Doctor hat gesagt . . . und so ist es”. Terwijl Steiner op verschillende plaatsen zegt dat je je weliswaar moet verbinden met de inhoud die hij bespreekt, maar je eigen verhouding ertoe moet zoeken, en dus niet letterlijk moet nemen zoals hij het onder woorden brengt. Die ‘onverwoestbare overtuiging’ waar jij het over hebt, is net zo als de overtuiging van mensen in de Bijbelbelt (noordkust Utrecht-Gelderland rond Harderwijk), die uitspraken uit de bijbel letterlijk nemen zonder hun eigen verhouding ertoe te zoeken. Dan worden het leefregels waar je niet meer over na hoeft te denken en waarop je anderen kunt veroordelen; lekker makkelijk!
Als je een goed gedicht leest, dringt door de woorden heen wat er bedoeld wordt, waarbij de schoonheid van de gebruikte taal helpend is. Zo lees ik ook wat Steiner zegt en het mooie is dat hij zelfs volstrekt nieuwe woorden gebruikt, die er tot dan toe niet waren; zó heeft hij ons de inhoud proberen over te dragen van zijn waarnemingen. En we moeten onze eigen verhouding ertoe zoeken.
Aan dogmatisme heb ik een broertje dood en je kunt gelukkig niet zeggen dat Steiner dogmatisch was ingesteld. Integendeel. Toch gedroegen en gedragen een aantal antroposofen zich als gereformeerden in het kwadraat. Hiermee zij niets ten nadele gezegd van gereformeerden overigens.
Bernard, Ik bedoel met onverwoestbare overtuiging alleen maar dat antroposofen overtuigd zijn van het bestaan van een geestelijke wereld en dat men daar iets over kan weten. Vanzelfsprekend bedoel ik niet dat men alles maar op gezag moet aannemen en nergens over hoeft na te denken. Daar hoef jij me trouwens niet op te wijzen, want dat staat uitentreuren in de boeken van Rudolf Steiner zelf
Helder Ridzerd. Goed uitgedrukt.
Volgens mij legde je er ook een humoristische toon in… “onverwoestbare overtuiging” daar moest ik wel om lachen.
En ja voorkomen dat je de zaken eenzijdig gaat bekijken voorkomt denk ik ook dat niet in een oordeel schiet, en daarmee je waarneming stopt. Als ik me niet te lang geleden realiseerde dat ik aan de beademing heb gelegen op een razend dure matras die voorkomt dat je gaat doorliggen omdat die matras gevuld is met lucht die eruit gaat en dan weer wordt bijgepompt. Dan blijf je dus in beweging wat de kans op doorlig plekken verminderd.
Aan allerlei pompen, slangen monitors, vat lag, een harnas om had waardoor water stroomde en mijn lichaam terug gekoeld werd naar 32º. Ik werd in kunstmatige coma gehouden en nog wat van die zaken.
Allemaal Ahrimanische zaken hebben mij in leven gehouden. Daar kan ik hem oprecht dankbaar voor zijn…
John 😊👍
Goed gezien en treffend beschreven, Haike.
John,
Met alle respect voor jou als mens..
Maar doe me een lol, en laat je oordeel achterwege over waneer ik iets goed zie, of niet. Als anderen dat wel fijn vinden; prima, maar ik niet. Ik zit niet te wachten als een leerling die verlangt naar een schouderklopje van de grote Meester.
Heb een mooie 1e Pinksterdag.
Inderdaad Haike, zeer raak opgemerkt. Zonder deze techniek was je misschien wel niet eens meer ein leven. Ik denk ook dat als het coronavirus pakweg 10 of 20 jaar geleden was uitgebroken, dat er dan heel wat meer mensen zouden zijn overleden
Daar zou je wel eens gelijk in kunnen hebben, hoewel ik zelf denk dat dit pas het voorspel is…