De mens doet in het gewone leven vele verrichtingen die voor zijn geest onbewust blijven. Hij zal bijvoorbeeld zijn ogen sluiten als er een vlieg mee in aanraking komt. Zou dit proces van het ogen sluiten eerst uitgedacht moeten worden, dan zou er niet veel van terecht komen. Deze activiteit en nog vele andere zijn pas door talloze vergissingen geleerd. Zo hebben ook de hoogste wezens hun grootheid alleen daardoor verkregen dat ze op alle trappen van hun ontwikkeling aan fouten waren blootgesteld en pas langzamerhand het overeenkomende vermogen verkregen, zodat fouten niet meer mogelijk waren, omdat het geleerde nu automatisch geworden was.
Zo moeten we ook leren veel dingen automatisch te doen, waartoe we nu nog veel denkkracht gebruiken moeten. Doordat ons gewone Ik zich verheft en het hogere Ik geboren wordt, is het noodzakelijk ervoor te zorgen dat tegelijkertijd het denken zo logisch en wetmatig verloopt dat fouten uitblijven, anders komt er een moment dat het Ik het lagere denken aan zichzelf overlaat, waardoor een grote verwarring in de lagere natuur ontstaat. Wie gelooft dat het denken iets ondergeschiktst is, waarvoor men zich niet hoeft in te spannen, die is niet geschikt voor het esoterische leven. Juist hierop komt het het meeste aan.
Bron: Rudolf Steiner – GA 266a – Aus den Inhalten der esoterischen Stunden – Kassel, 27 juni 1909 (bladzijde 492)
Eerder geplaatst op 23 juli 2015
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Het voorbeeld van die vlieg in je oog is gebaseerd op ‘trial and error’, iets dat bij de fysieke wereld hoort. Ik ga er niet van uit dat de ‘hoogste wezens’, die immers niet van de fysieke wereld zijn, zich door trial and error ontwikkeld zouden hebben. Zij behoren tot een totaal andere en niet vergelijkbare realiteit, die de fysieke realiteit overigens wel doordringt en beïnvloedt.
Ik weet niet wat Steiner met het ‘lagere denken’ bedoelt; daar kan hij niet mee bedoelen het denken van mensen die niet intelligent zijn en eenvoudig denken hanteren, want dan zouden die mensen niet geschikt zijn voor het ‘esoterische leven’. Ik ga er vanuit dat Steiner met denken bedoelt: het vanuit je bewustzijn waarnemen van processen. En het bewustzijn kan zich verder ontwikkelen, zoals ook de ‘hoogste wezens’ die hij in dit citaat noemt, de hoogste vorm van bewustzijn hebben, waar de mensheid bij lange na nog niet aan toe is.
Ik denk dat Steiner met het lagere denken verbonden aan de lagere natuur bedoelt de dingen die verband houden met alles wat te maken heeft met het instinctmatige en driftleven bij de mens .
Maar dat is geen denken . . .
Hartelijke groeten, Roger Crijns. Verstuurd vanaf mijn iPhone
De esoterische aanwijzing waaruit bovenstaand steinercitaat is gelicht is belangrijk. Heb de gehele aanwijzing gelezen en bestudeerd. Gaat over effectief ter hand nemen van (1) zelfzucht, (2) neiging om te vervallen in zekere geliefde gewoonten en (3) bepaalde zorgen des levens. Het levensthema en werkgebied dat bij deze opmerkelijke aanwijzing in esoterische zin aan de orde werd gesteld appelleert aan een zeker antroposofisch referentiekader van 10 jaar later: (a) GA 194, 4e voordracht en (b) GA 194, 5e voordracht. Misschien bevatten die twee voordrachten tekstdelen die je zou kunnen gebruiken voor je citatensite, Ridzerd.