Het eerste dat men moet leren om in de geestelijke wereld binnen te gaan, is een juiste wijze van denken. Hoe wij dat bereiken, daarover zullen wij het later nog hebben; die vraagstukken zijn zeer ingewikkeld. Wij moeten vandaag eerst zo ver komen dat wij inzien wat het betekent allereerst een geheel zelfstandig denken te ontwikkelen. Daarvoor moet men veel afschaffen dat tot de hedendaagse opvoeding behoort, want de hedendaagse opvoeding bestaat juist uit onzelfstandig denken, denken dat afkomstig is van het Latijn. Denkt u vooral niet dat wat tegenwoordig aan socialistische theorieën wordt ontwikkeld een uiting van vrij denken is. Die hebben allen hun kennis opgedaan uit dat wat het Latijn is voortgekomen; daarvan zijn zij zich alleen niet bewust. Een arbeider kan zich best het een of ander voornemen met zijn wil, nietwaar; maar als hij begint te denken, dan denkt hij helemaal in bourgeoisbegrippen, en die zijn immers uit het Latijnse denken voortgekomen. Dus het eerste dat men hebben moet, is een zelfstandig denken.
En het tweede is dat men moet leren niet alleen op het ogenblik, in het heden te leven, maar altijd weer terug te kunnen gaan naar het leven dat men heeft geleid, tot in de kindertijd toe. Ziet u, wie in de geestelijke wereld wil doordringen, moet zichzelf vaak opdragen: ‘Nu moet je teruggaan naar de tijd dat je een jongen van twaalf jaar was. Wat heb je toen gedaan?’ En dat moet men zich dan niet oppervlakkig, niet alleen uiterlijk, maar tot in kleinigheden voorstellen.
Bron: Rudolf Steiner – GA 350 – Rhythmen im Kosmos und im Menschenwesen/ Wie kommt man zum Schauen der geistigen Welt? – Dornach, 28 juni 1923 (bladzijde 157)
Ook te vinden in ‘Hoe komt men tot schouwen in de geestelijke wereld?’ (bladzijde 27)
Vertaling: L.M. Mispelblom Beyer-van den Berg van Eysinga
Eerder geplaatst op 10 juni 2016 (5 reacties)
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Eén van mijn studie- en levensthema’s, al tientalle jaren, is: (1) gedacht worden of (2) zelf(standig) denken. Mijn ervaring: dat zelfstandig denken verwerft een mens stap voor stap en niet zonder slag of stoot.
Rudolf Steiner heeft me altijd verrast en op het andere been gezet. En nu, wat is Latijns denken? Is daar een korte uitleg van. Ik begrijp dat het beter is als ik het boek lees ‘hoe komt men tot schouwen …’ en ben nieuwsgierig.
Liesbeth, ik zal 21 januari nog een andere tekst plaatsen, die ook in die voordrachtenserie GA 350 staat, maar niet in de vertaling in het boekje ‘Hoe komt men tot schouwen’ is opgenomen. In die tekst zegt Steiner onder meer: ‘degenen die tegenwoordig een opleiding doorlopen, zijn immers nog vooral degenen die Grieks en Latijn, literatuur en al het mogelijke leren, allerlei waarbij men slordig, onzorgvuldig (Duits: schlampig) denken kan. Ja, de meeste zogenaamde ontwikkelde en geleerde mensen hebben eigenlijk alleen slordig denken geleerd, omdat ze denken zoals de oude Romeinen of Grieken gedacht hebben, en de anderen leren dat dan van hen.’
Interessant Ridzerd. Kan je me alvast het bladzijdenummer van die steinertekst uit GA 350 geven? Ik wil die voordracht ook in zijn geheel gaan bekijken.
John, het is de voordracht van 13 juni 1923 (bladzijde 95). Die zelfde tekst had ik overigens ook al eerder geplaatst op 3 oktober 2013 en 12 juni 2015.
Dank je Ridzerd. Zal er gebruik van maken.
Gekaderd in het belangrijke thema Luciferisch verleden en ahrimanische toekomst als actueel gegeven in het huidige cultuurtijdperk van de bewustzijnsziel wordt het onderwerp ‘Latijns denken’ ook helder aan de orde gesteld in de voortreffelijke voordracht die Steiner op 23 oktober 1921 te Dornach hield. (GA 208, bladzijde 47 t/m 63). Bestuderen zeker waard.
Bedankt John. Ik heb GA 208 nog niet eerder gelezen, ga het binnenkort doen.