Hoe werkt men in de eerste zeven levensjaren het beste op een mens in? Doordat men de zintuigen vormt. Alles wat van buiten op de zintuigen inwerkt, is van belang. Alles wat de mens in de eerste zeven jaren ziet en hoort, werkt op hem door de zintuigen. Maar niet door leerstof of mondelinge belering werkt men op de zintuigen, maar door het voorbeeld. Men moet het kind iets bieden voor zijn zintuigen; dat is belangrijker dan al het andere in de eerste zeven jaar. Het kind ziet hoe de mensen in zijn omgeving zich gedragen, dat ziet het met zijn ogen. Aristoteles zegt terecht: De mens is de meest imiterende van de levende wezens. – Vooral de eerste zeven jaar is dat het geval. Nooit meer is de mens zo zeer toegankelijk voor nabootsing als in de eerste zeven jaar. […]
Zeer belangrijk is het, dat de mens juist in deze tijd door edele, grootmoedige en hartelijke mensen met goede gedachten is omgeven. Deze vormen de in het innerlijk werkende wezensdelen. Het voorbeeld dus, ook in gevoelens en gedachten, is het belangrijkste opvoedingsmiddel. Niet wat men zegt, maar hoe men is, werkt in de eerste zeven jaren op het kind in. Wegens de ongemene subtiliteit van deze wezensdelen moet de omgeving van het kind zich van alle onreine, immorele gedachten en gevoelens onthouden.
Bron: Rudolf Steiner – GA 95 – Vor dem Tore der Theosophie – Stuttgart, 27 augustus 1906 (bladzijde 55-56)
Eerder geplaatst op 9 februari 2015
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Uiteindelijk ben je toch je eigen individualiteit die deze ‘onreine, immorele gedachten en gevoelens’ moet zien te hanteren. Ook al heeft je karma je bij deze opvoeders gebracht.
Menselijk karma bevat dubbele lagen. Het maakt uit of je ervaringen opdoet als een ‘negatief mens’ (suggestibel) of ‘positief mens’ (eigenzinnig). Zie Steiners voordracht De positieve en de negatieve mens.
Die voordracht is het bestuderen zeker waard. Alleszins. De redactie van het Vlaamse webtijdschrift De Brug plaatste overigens een ingekorte versie ervan op internet, aangevuld met redactioneel commentaar (cursieve tekstdelen): De positieve en de negatieve mens (De Brug).