Zelfkennis behoort tot de allermoeilijkste dingen voor de mensen

Zelfkennis behoort tot de allermoeilijkste dingen voor de mensen, en juist degenen die denken zichzelf het beste te kennen, misleiden zich het gemakkelijkste. Ze denken te veel aan zichzelf. Het voortdurend staren naar zichzelf en het voortdurend zeggen van het woord ‘ik’: Ik denk, ik geloof, ik houd dat voor juist – dat zou men zich al in de spreekwijze moeten afwennen. Vóór alles moet men zich het idee afwennen dat het op de eigen mening meer aankomt dan op de mening van andere mensen.

Bron: Rudolf Steiner – GA 95 – Vor dem Tore der Theosophie – Stuttgart 4 september 1906 (bladzijde 138)

Eerder geplaatst op 14 mei 2014

33 gedachtes over “Zelfkennis behoort tot de allermoeilijkste dingen voor de mensen

  1. Anoniem

    Die mening van anderen, is vaak ook vertekend. Door gebrek aan interesse en geduld. Wat mensen over mij vinden ? Daarbij ben ik zeer verheugd, als iemand wezenlijk en niet zozeer door critiek te hebben, mij verder kan helpen de blinde plekken te bespiegelen dan is het of een engelen boodschap, mij heeft bereikt.

  2. Zwerver

    Leonie, zelfkennis gaat niet over Leonie, maar over ‘zelf’. Wat mensen dus over Leonie vinden komt niet aan de orde in zelfkennis. Net zo min als alle andere wetenswaardigheden of eigenaardigheden over Leonie. (Ook niet over Jan, Piet, Truus)

    Er is een ‘zelf’ die in de wereld kijkt. En die IS.

    1. Anoniem

      Dit geeft enige verwarring in mij. Waarschijnlijk zit het een en ander in een ander begripsvermogen tussen ons? Tot het zelf kom je door de weg van zelfkennis en tot zelfkennis dienen alle ervaringen die men aan de mensen of het leven opdoet. Het zelf groeit van daaruit tot dat wat jij misschien dan bedoeld met wat is? Dat is voor mij het allerhoogste waar je zo af en toe dan aankomt en wat dan ” IS ” en dat is dan voor mij genade.

      1. Zwerver

        Ik denk dat we een iets ander begrip hebben over zelfkennis. Zelfkennis kan nooit over Leonie gaan, dan zou het Leonie-kennis zijn. Het kan ook niet over Zwerver gaan, dan heet het Zwerver-kennis.

        Maar een zelf hebben we allemaal. Steiner zegt ook: „Vóór alles moet men zich het idee afwennen dat het op de eigen mening meer aankomt dan op de mening van andere mensen.”

        Willen we dus het ‘zelf’ bespreken , dan dienen we in universele begrippen te spreken. Zo voorkom je dat het meer op de eigen mening aan komt.

        Je kan bijvoorbeeld zeggen: ik neem waar. Maar je kan ook zeggen: het zelf neemt waar.
        In het eerste geval gaat het specifiek over mij, in het tweede geval gaat het over ons allemaal.
        Dat geeft Steiner ook aan, vermijd het woordje ik. Iedereen heeft namelijk een zelf, dat ben je zelf!

      2. Anoniem

        Nee, zo bedoel ik het ook weer niet, zelfkennis onszelf- icht anders kun je niet spreken uit het zelf want dan weet je helemaal niet wat dat is.

      3. Haike

        Zwerver,

        Waar kan ik vinden bij Steiner dat de je niet moet spreken in de eerste persoon enkelvoud? Wij mensen hebben als enige een “IK” dat onderscheid ons ook van de dieren. De mens is de enige ter wereld die zich verticaal over de Aarde beweegt. Wetenschappelijk gezien de enige waarbij het Zenith via de kruin (zo je wilt het 7e Chakra) naar binnenvalt en via de ruggengraat bij de stuit het weer verlaat. Fysiek gezien zijn alle dieren sterker dan de mens, maar met die meerdere fysieke kracht zijn niet in staat zich verticaal te verheffen en zich voort te bewegen. Omdat ze geen eigen “IK” hebben en wij mensen wel.

        Mensen die belast zijn met het syndroom van Down hebben vaak ook een minder sterk geïncarneerd “IK” ze lopen ook vaak iets meer gebogen voorover rond (verschilt natuurlijk ook in hoeverre de persoon zwaarder of minder zwaar getroffen is) maar vaak spreken deze mensen ook niet over zichzelf in de “IK” vorm, als ze het over zichzelf hebben. Ze gebruiken hun eigen naam om iets over zichzelf te zeggen. Dus: Jantje heeft honger, inplaats van, “ik” heb honger. Kinderen in de leeftijds categorie tot ± 4 jaar spreken ook nog niet over zichzelf in de “IK” vorm, veel ouders passen daar ook hun eigen spraakgebruik op aan en zeggen b.v: Papa gaat een boterham voor jou smeren. Laat je een kind op die jonge leeftijd een foto zien waar hij of zij op staat. dan herkennen ze zichzelf niet eens, dan zeggen ze das een kindje op die foto, en niet: dat ben ik. Dat gaat nog helemaal niet, vanwege die jonge leeftijd.

        Dus het “IK” van de mens is nogal een belangrijk onderdeel. Ik ben dan ook heel nieuwsgierig waar jij gevonden hebt dat Steiner aangeeft dat het woordje “ik” vermeden moet worden.

  3. henri

    Zonder ik kreeg de mens geen vrijheid , en aan hem werd daarvoor afgenomen ,de Boom des Levens ,di de universele gedachten . De mens werd begiftigd met een vrije willen en voelen om tot zelfkennis te komen ( Boom der kennis). Door tot zelfkennis te komen wordt de ‘tweede mens ‘ in ons geboren .

  4. Zwerver

    Haike, het staat gewoon in de tekst: Het voortdurend staren naar zichzelf en het voortdurend zeggen van het woord ‘ik’: Ik denk, ik geloof, ik houd dat voor juist – dat zou men zich al in de spreekwijze moeten afwennen.

    Dat heeft niks te maken met eerste persoon enkelvoud. Het gaat er om dat jij zelf er onderzoek naar doet wat het verschil is tussen ik en zelf. Dat heeft ook niets van doen met wetenschap of met chakra’s. Het gaat puur om het geestelijke aspect. Ook heeft het dus niet te maken met het fysieke. De géést, daar gaat het om.

    @Henri

    Als deze tekst uit je zelf (uit Henri in dit geval) afkomstig is dan bevat hij een diepe waarheid.

    1. Haike

      Jij beweert dat Steiner aangeeft dat het woordje “IK” vermeden moet worden: Nogmaals; waar kan ik dat vinden? Je geeft in je laatste reactie aan dat dat gewoon in de tekst staat. Welke tekst is dat dan?

      1. Haike

        Owh

        Wacht ff ik loop te slapen, het staat in het citaat. Dat is wat je bedoelt. Ok., nou daar geef ik dan toch een ander interpretatie aan dan jij.

  5. Anoniem

    Het zelf daar zijn we allen een , maar om daar te komen moet je wel het lagere zelf doorzien.
    Zwerver zegt: Het gaat er om dat jij zelf onderzoek doet tussen het ik en het zelf.

    Nu is dit niet mogelijk zonder zelfonderzoek en heb ik dit ook vanaf de beginne bedoeld. Ik vind, of ik denk, is onmogelijk uit te bannen of te vermijden. Je kunt niet gedachten vormen zonder deze eerst te kaderen. Deze vormen de zelfkennis naar vrijere begrippen over het ik.

    1. Zwerver

      Leonie, het “ik vind” is niet uit te bannen, maar er is wel om heen te werken. Het is de ‘ik’ die er allerlei meningen op na houdt. Jouw mening is kennelijk dat er een lager zelf is én dus is er ook automatisch een hoger zelf. Door de mening zélf (die niet onwaar hoeft te zijn) verdeel je.

      Het klinkt misschien heel cryptisch, maar dat zijn Steiner’s teksten ook.

  6. henri

    In de Griekse tijden was er het orakel van Delphi waar boven de poort stond geschreven ‘ Ken Uzelve ‘ , en men antwoorde daarop ‘ Dat ben jij ‘ ( in Sanskriet “Tat Tvam asi “) en niet ‘ dat ben Ik ….’
    Men bekeek zijn eigen niet vanuit het eigen lichaam ( het Ik ) doch als buiten het eigen lichaam , net zoals dat gebeurt in het Kamaloka ,de toestand na de dood waar je alle daden beleeft die je een ander aangedaan hebt , vanuit de andere en zoals de andere dat heeft ervaren .

  7. Zwerver

    Haike, het onderzoek bestaat uit interpretatie. Waar zou je anders moeten beginnen? Steiner geeft je aanwijzingen, maar als je alleen je eigen interpretatie er aan wilt geven dan vind ik het ook best. Volgens mij geeft hij aan dat er een verschil is tussen ik en zelf, maar iedereen mag anders vinden.

    1. Haike

      Das toch fijn om te lezen dat ik er mijn eigen interpretatie op na mag houden.. Want ik probeer wel zoveel mogelijk mezelf te zijn.. Of dat altijd lukt is een ander verhaal..

  8. Anoniem

    Zwerver, ik krijg de indruk dat je het een en ander vanuit een oosters standpunt benaderd? Een eigen interpretatie is toch echt nodig. Je moet een basispunt hebben om te werken. In de new age bestaat deze benadering van het ik loze. Het ik daarentegen staat centraal in een antroposofische ontwikkeling.

    1. Zwerver

      Leonie, er zijn vele wegen naar Rome. De antroposofie is er één van. Maar het leuke voor ons westerlingen is dat Steiner ook een westerling was. Dat begrijpt wat gemakkelijker. Toch kan ik een ieder aan raden om ook andere filosofieën eens te bekijken. Ik benader het e.e.a. niet specifiek vanuit oosters standpunt, maar ik ben er wel bekend mee.

      En ik denk dat een man als Steiner ook niet alles zelf verzonnen heeft. Er kan kennis aanwezig zijn uit eerdere incarnaties en er kan kennis in andere filosofieën opgedaan worden. Zo begrijpen we op een gegeven moment dat er maar één universele leer is waar de mensheid zolang als zij bestaat naar op zoek is.

      Je schrijft: Het ik daarentegen staat centraal in een antroposofische ontwikkeling.

      Dat vind ik het mooie van antroposofie. Antroposofie gaat verder dan bv new age. Er zijn twéé zieners in mij. De ziener die ziet zonder oordeel. En de ziener die naar de buitenwereld kijkt en deze (be)oordeelt. Deze twee zieners zijn te verenigen. Zodat er tegelijkertijd tweeheid is én eenheid. Ik heb het dan alleen over het geestelijke wat aanwezig is in ieder mens. Alles wat fysiek is en eigen meningen doen er op dit vlak minder toe. Net zo min als wat een mens allemaal geloofd.

  9. Anoniem

    Misschien nog een toevoeging aan deze hele discussie:
    Je wordt geboren met een karakter en de verworven talenten. Het karakter van een mens zit verweven in zijn ik van wie hij denkt te zijn, zijn opvattingen en meningen worden erdoor gekleurd. Door ervaringen in zijn leven zijn deze steeds in beweging.Deze ervaringen brengen hem steeds verder in zijn weten dat hij meer is dan zijn karakter of denkbeelden alleen. Het ik, is dus het centraal punt in zijn ontwikkeling. Voor mij is het vrij oninteressant een mens tegenover mij te hebben waarin ik niets aantref van een kern, een ik, een ik ook die zijn schaduwkanten in de ogen gekeken heeft. Zo iemand alleen kan een hoger ik in zich dragen en is krachtig in een hogere wil. Dan is het , niet mijn wil, maar de uwe.

    Leonie

  10. Anoniem

    correctie, staat er wat onduidelijk, ik bedoel…..een ik die de schaduwkanten van zichzelf in de ogen gekeken heeft komt aan bij een hoger ik en wil.

    Ridserd, veel van mijn kant geschreven.
    Sorry, soms gebeurd dat zomaar 😏

    Leonie

  11. Anoniem

    Nu , zwerver lees ik jou bericht en sorry Ridserd😁toch een antwoord. Ik denk dat we in de kern hetzelfde STANDPUNT delen. Iets verwoorden in woorden is geen eenvoudige. In mijn voorlaatste bericht stond al dat we door allerlei ervaringen heengaan. We lezen boeken ervaren verschillende stromingen en voelen uiteindelijk een plek waar wij ons in thuis voelen. De oosterse stromingen hebben mij voor een deel bekoord maar ook verafschuwd door de ontkening van het ik en van het individu. Je hoefde geen inspanningen te doen om alles te bereiken want het was er al. Ik voelde mij daarin niet thuis. De mensen die ik er in aantrof leken betoverd in ilussies en denkbeeldige verlichtingen. Ze werden veelal ook leraren, blinden die de blinden begeleiden. Nee, de antroposofie is in alles mijn stroom en brengt mij een zekere basis…..punt.

    Leonie

    1. Zwerver

      Leonie, de ontkenning van het ik/individu leidt tot geestelijke verdeeldheid in de mens.
      Dus in die zin ben ik geen voorstander van de verkettering van het ego in sommige stromingen.
      Dat standpunt delen we.

      1. Leonie

        Kijk zwerver, nu praat jij ook over jouw standpunt en jouw mening. Je zegt, dit standpunt delen we. Ik wilde niet zozeer een standpunt of mening verkondigen, ik wil ook niet mijn gelijk halen. Wat er toe doet is het gezamenlijke onderzoek van dit citaat en zijn betekenis , daar kijkt iedereen op zijn eigen wijze naar en dat is toch interessant om te leren van andere en hoe die dit begrijpen?

  12. Haike

    Nou, dan nog wat over het “IK”…

    De Amerikaanse mariniers die dan nog weer gaan specialiseren, tot de Seals gaan behoren, en dan Osama Ben Laden oppakken/uitschakelen, enz.. die mogen gedurende het eerste halfjaar van hun training niet over zichzelf praten in de “IK” vorm. Het is altijd “Deze marinier moet, heeft, wil, enz..

    Dat is dus niet voor niets dat ze dat doen. Net als met het haar, het haar op je hoofd is de toegang tot de Geestelijke wereld, in het leger hebben ze allemaal van die kale koppie’s

  13. Citaat uit : De filosofie van de vrijheid.
    Vertaling:Pim Blomaard
    blz.77

    ‘In het denken vinden wij het element dat onze bijzondere individualiteit met de kosmos tot een geheel verenigt. Voor zover wij gewaarworden en voelen (en waarnemen ) zijn wij afzonderlijke mensen, voor zover wij denken zijn wij het al-ene wezen dat alles doordringt .’

Geef een reactie op Anoniem Reactie annuleren