Hoe bekend zijn voor de negentiende eeuwse wereldbeschouwer de woorden van Schopenhauer: ‘De wereld is mijn voorstelling’, ‘Geen kleuren, geen licht zonder oog’. – Goethe zet hier zeer logisch tegenover: ‘Zeker, zonder oog is geen licht waar te nemen; zeker, als de ogen er niet zouden zijn, dan zou de wereld duister en stom (?- Duits: stumm) zijn!’
Ik heb vaker, zelfs in openbare voordrachten, op dit gezichtspunt van de negentiende eeuw opmerkzaam gemaakt. Maar Goethe zet hier het omgekeerde tegenover: ‘Zonder licht geen oog, want het licht heeft het oog gevormd voor het licht.’ Uit onbestemde organen, zegt Goethe, heeft het licht het oog geschapen (Duits: hervorgezaubert)!
Bron: Rudolf Steiner – GA 175 – Bausteine zu einer Erkenntnis des Mysteriums von Golgatha – Berlijn, 14 april 1917 (bladzijde 259)
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
De oud antroposofisch huisarts Arie Bos heeft het in zijn eerste boek “Mijn brein denkt niet, ik wel” ook over dit fenomeen a.d.h. van de Roemeense weeskinderen.
Dat zijn vaak geen weeskinderen maar een tweede kind binnen een familie. Alleen is die familie wegens financiële armoede niet in staat een 2e kind te voeden en te onderhouden. Dus komen die in een weeshuis achtige situatie terecht. Die baby’s liggen daar in hun bedje, krijgen voedsel, krijgen een schone luier, and thats it. En liggen dus de godganse dag in dat bedje en verder bemoeit niemand zich ermee.
Gevolg; de ontwikkeling van hun hersenen blijft achter ten opzichte van een baby van dezelfde leeftijd, die wel opgenomen wordt door een volwassene, die er mee rondsjouwt, het wiegt, liedjes zingt voor de baby enz.
Toen ze daar achterkwamen hebben de Amerikanen dit in een proefopstelling herhaald (iets waarvan je je af kan vragen hoe ethisch dat is) en zij kwamen tot dezelfde conclusie; om het brein tot een normale ontwikkeling te laten komen zijn wel degelijk impulsen, prikkelingen, van buitenaf nodig. Komen die er niet, dan blijft de ontwikkeling van het brein ernstig achter.
Ja, dat is enorm triest, wat je hier vertelt over die kinderen in Roemenië.
Aan je laatste zin: ‘om het brein tot een normale ontwikkeling te laten komen zijn wel degelijk impulsen, prikkelingen, van buitenaf nodig. Komen die er niet, dan blijft de ontwikkeling van het brein ernstig achter.’, zou ik nog de volgende uitspraak van Steiner willen toevoegen: ‘Zou een kind in zijn eerste jaren alleen maar dwaasheden om zich heen zien, dan zou hij zelf ook een grote dwaas worden’.
Waarmee ik zeggen wil: ‘Als er géén impulsen, géén prikkelingen zijn, blijft de ontwikkeling achter, maar het komt er ook op aan wát voor impulsen en prikkelingen het zijn.’
Een zeer interessante reactie, Haike.
Je hebt helemaal gelijk dat het niet alleen om impulsen en prikkelingen gaat die het brein betreft, het gaat natuurlijk om de totale mens, en wat er van buiten op hem/haar afkomt, zal zeker zijn invloed hebben.
Zijn eerste boek heet: ‘Hoe de stof de geest kreeg’.
In een artikel over aandacht heb ik dit gegeven nog wat verder uitgewerkt.
Dat is een interessant artikel, Pieter. Er blijkt dus overduidelijk uit dat in feite alles wat een mens meemaakt of wat hij aan activiteit onderneemt invloed uitoefent op de vorming van de hersenen, met name in de baby- en kinderjaren.
Maar ook de invloed van medicijnen op de hersenen moet niet uitgevlakt worden. Het klinkt tegenstrijdig, maar volgens Steiner moeten juist geestesziekten met medicijnen behandeld worden.
https://ridzerdvandijk.wordpress.com/2012/01/06/rudolf-steiner-geestesziekte-3-slot-juist-psychisch-geestelijke-ziekten-moeten-met-medicijnen-behandeld-worden/
Die invloed op de hersenen zou zelfs al voor het ongeboren kind gelden.
Dat vind ik ook nog raadselachtig, mede ook, omdat Steiner zegt dat de geest niet ziek kan worden.
Verhip.. 😯 je hebt helemaal gelijk, heb de titels omgedraaid. Bedankt voor de correctie!
Ja, inderdaad, Pieter. In genoemd citaat noemt Steiner het zelf wel Geisteskrankheiten en daarom heb ik dit ook maar zo vertaald, maar hij noemde dit woord meerdere malen een zeer foute benaming, omdat de geest niet ziek kan worden. Hij voegt er daarom hier ook aan toe ‘sogenannten’.
Bij ‘geestesziekte’ hebben we het toch over een mens die dan ‘geestesziek’ zou zijn. Moet geest dan niet gezien worden als behorend bij die individualiteit, zijn Ik. En als je er dan vanuit mag gaan, dat wij niet kunnen zijn zonder fysiek lichaam, dan zou die (altijd gezonde) geest te maken hebben met niet-gezonde materie, m.a.w. de musicus is gezond, maar zijn muziek klinkt toch gek, want zijn instrument deugt niet. Dus, om bij die medicijnen te blijven: als ik de musicus een goed instrument geef, kan hij zich weer klinkend (gezond) uitdrukken. Mijn betoog lijkt nu verdacht veel op ”wij zijn ons brein’, dus zie ik vast nog wel iets over het hoofd.
Tja dat is een complex vraagstuk waar ik ook mee worstel. Want toen bij mij als klein jongetje destijds mijn hersentumor werd verwijdert staat er bij de mogelijke gevolgen daarvan, als een van de mogelijkheden dat er daarna botheid in gedrag kan zijn/ontstaan.
Ik denk wel dat, dat op mijn persoontje van toepassing is. En gedrag is volgens mij iets wat we onder de Geest kunnen scharen, behorend tot het “Ik” lijkt me zo. Toen ik daar achter kwam ( want dat is gewoon informatie gevonden in het reguliere medische circuit ) werd ik daar heel opstandig over, daar ik er ook vanuit ging dat de Geest niet ziek kan worden, superieur is aan alle materie, en dus daar ook niet door beïnvloed kan worden..
Ja, zeer complex. En wat voor inhoud geven we aan de woorden die we gebruiken. Je rekent ‘gedrag’ tot de geest; ik veel meer tot de ziel ‘waarmee je o.a. je binnenwereld tot buitenwereld maakt’. En naarmate die binnenwereld sterker verbonden is met het fysiek-etherische waarvan we de impulsen merken in de gewaarwordingsziel, moet de geest het afleggen tegen de materie: je móet eten, drinken, slapen, rusten enz. Juist de ‘heiligen’ laten zien hoeveel strijd de overwinning van de geest op de materie kost.
Je redenering klopt als een bus, als je het mij vraagt, Pieter.
Ik blijf voorlopig nog twijfelen (en zoeken).
Ja, ik ook. En zo prutsen we maar wat verder. 😉 In vergelijking met Steiner voel ik me eigenlijk een grote imbeciel. Maar er zijn ook genoeg mensen die denken dat ze alles beter weten dan Steiner, en dat is erger.
Lees: ‘De behandeling van het agressieve kind’ en ‘Kinderen die haten’ uit 1946 en 1948.
Waar kan je dat lezen?
@ Haike
“daarna botheid in gedrag kan zijn/ontstaan.
Ik denk wel dat, dat op mijn persoontje van toepassing is. En gedrag is volgens mij iets wat we onder de Geest kunnen scharen, behorend tot het “Ik” lijkt me zo”
Ik ervaar je nu milder dan voorheen! Ik waardeer je openheid! Zelfinzicht!
Gedrag is op te splitsen in “alledaags handelen”(bij gebrek aan beter woorden) en in gewoontes. Dagelijks handelen is meer astraal en gewoontes is meer een etherische aangelegenheid. Gewoontes slijten net zo hard als marmer. Het is gemakkelijker te stoppen met iets te eten dan je karakter te “verbouwen”
met genegenheid
Dag Henk,
Dank je voor het compliment. Die steek ik mooi in mijn broekzak. Maar het werpt bij mij een vraag op, ervaar je me als milder omdat je nu weet waar die botheid is ontstaan, en i.i.g. niet rechtstreeks uit me zelf komt? Wat is er plotseling mild aan mij.. Want een portie choleriek kan ik mezelf ook niet ontzeggen, daarvan heb ik wel eens gedacht hadden ze dat ook maar mee weggesneden..
Die botheid noem ik ook wel mijn verbale Kalasjnikov’s, soms wordt er geschoten en heb ik daarna pas het bewustzijn dat ik weer aan de trekker heb gezeten..
En dat komt misschien een beetje zielig of slachtofferachtig over, maar als ik die rol was gekropen was ik nooit zover gekomen als waar ik nu ben, daar ben ik heilig van overtuigd voor mezelf.
De milde benadering had ik al eerder waargenomen. De mogelijke oorzaak maakt het beter te begrijpen. Als je meemaakt wat jou is overkomen verandert er aan de persoonlijkheid ook wel wat. Ken mensen die na een TIA veel milder waren dan ervoor. Anderzijds ken ik een jongeman de gered is van de dood door ongeluk, was heel begaafd en levendig, bijna mechanisch, heel vreemd om dat te moeten meemaken. Hij heeft er weet van. Jij roept bij mij vragen op over “passieve agressie”niet oordelend, alleen onderzoekend. Uiteindelijk weet jij alleen wat van jou van toepassing is. Ook hier is van toepassing doe er je voordeel mee of laat het voor wat het is. groet Henk
Ik vind het altijd nogal ongemakkelijk als mensen mij opeens liever, aardiger of milder gaan vinden. Ik zou dan gelijk mijn botte kant gaan vertonen in al mijn baldadigheid.
Zowel met negatieve reactie’s als met positieve reactie’s dien je als mens te leren omgaan. Het is niet zo dat je positieve reactie automatisch goed kan hebben, of kan plaatsen, ook daar dien je je met uiteen te zetten.
Bovenstaande is mijn reactie Leonie,
Je hebt volkomen gelijk Haike, dat je opmerkingen aangaande gedrag kunt bespiegelen, doch even zo vaak is er een eenzijdigheid, een waardeoordeel, wat meer zegt over de ander dan dat het jezelf betreft. Persoonlijk zeg ik niets over veranderingen in karakter bij anderen. Ik neem het zeker waar, maar laat het vrij bewegen.
Dat kan. Maar ik ben blij dat Henk het wel heeft geschreven. Een ander positief benaderen en dat ook in gesproken woord uiten, kan een geweldige boost geven om de ingeslagen weg te vervolgen. Je kan ook zodanig op een ander inpraten dat hij of zij vertrekt en solliciteert bij IS. dat laatste heeft niet mijn voorkeur. Het Woord is een veel krachtiger wapen dan menigeen denkt…
Haike, in Nederland wordt vaak negatief over USA gedacht. Oppervlakkig ect, maar het opportunisme en optimisme er iets van te maken wordt vaak uit het oog verloren. Nederland= laagland=klaagland, is mijn ervaring. Guus Meeuwis heeft het zelfs over zeiken, maa rdaar zal ik niets meer over zeggen. Overigens is USA natuurlijk ook niet het ideaal. Maar wij halen ze hier binnen. Ik ben veramerikaniseerd en niet alleen Nederlander meer. Voor mij geld elke amerikaan moet Europa zien en elke Europeaan zou Amerika van dicht bij mee moeten maken. Ze zijn supplementair.
Nog even Steiner, wat doet het met het volk als alles onder controle is geen wildernis. Om gekeerd zonder historische gebouwen is alles nieuw, weinig karakter. Waardeer je opmerking hierboven.
RS heeft het vaak over niet kritiseren, maar karakteriseren. Groot verschil. Ook is benoemen iets anders zeker als het uit de sfeer van sympathie en antipathie gelicht word.