Het is bijzonder belangrijk om niet geheel onopmerkzaam te zijn voor de beweging van de psychoanalyse om de reden dat de gebeurtenissen waarop deze beweging zich richt er nu eenmaal zijn, en omdat deze in onze tijd – om verschillende redenen, die we ook nog bespreken kunnen – bijzonder in de aandacht van de mensen komen te staan. De mens moet vandaag de dag aandacht besteden aan dergelijke verschijnselen.
Aan de andere kant is het zo dat de mensen die zich met deze dingen bezighouden, tegenwoordig de kennismogelijkheden ontberen om deze dingen te bespreken, en vooral deze dingen te begrijpen. Zodat men zeggen kan: Psychoanalyse is in onze tijd een verschijnsel dat de mensen ertoe noodzaakt om op bepaalde zielsprocessen opmerkzaam te worden; aan de andere kant echter geeft de psychoanalyse de mensen aanleiding om zulke zielsfenomenen met, ik zou willen zeggen, ontoereikende kennismiddelen te beschouwen.
En dat is bijzonder belangrijk, omdat deze beschouwingen met ontoereikende kennismiddelen een zaak, die zeer in het oog lopend aanwezig is en de menselijke kennis in de huidige tijd vereist, tot talrijke ernstige vergissingen leidt en niet ongevaarlijk is voor het sociale leven, voor de verdere ontwikkeling van kennis en de invloed van deze ontwikkeling op het sociale leven.
Men kan wel zeggen: kwartwaarheden kunnen onder omstandigheden schadelijker zijn dan hele fouten. En als een soort van kwartwaarheden moeten de dingen beschouwd worden, die bij de psychoanalytische theoretici aan het licht komen.
Bron: Rudolf Steiner – GA 178 – Individuelle Geistwesen und ihr Wirken in der Seeledes Menschen – Dornach, 10 november 1917 (bladzijde 123-124)
De grote Rudolf Steiner Citatensite 