Van wat men tegenwoordig gewend is filosofische denkwijze te noemen, verschilt de geesteswetenschap fundamenteel. De filosofische manier van denken wil voor alles tot haar resultaten komen door verstandelijke overwegingen, door louter begripsverbindingen, door gevolgtrekkingen en dergelijke. De filosofische denkwijze, zoals ze vandaag de dag vaak opgevat wordt, is niet in staat datgene in de menselijke natuur te vatten, wat werkelijk door de poort van de dood gaat, wat werkelijk in staat is te leven onafhankelijk van het fysieke lichaam.
Voor de geesteswetenschap is echter deze puur filosofische, op begrippen en gedachten van de uiterlijke wereld steunende manier van beschouwen van meet af aan iets dergelijks als de volgende wat triviale vergelijking. Deze puur op verstandelijke basis, zoals men vaak zegt opbouwende filosofie, is iets dat netzomin tot werkelijke resultaten over het geestelijke leven kan komen, netzomin als de geest in het menselijk kenvermogen te voorschijn kan komen, als dat de mens zich kan voeden doordat hij zichzelf eet.
Net zo als het voedingsproces iets moet nemen (ergreifen), dat buiten zijn lichaam staat, als het het menselijke of dierlijke organisme dienen wil, zo moet het menselijke kennen iets nemen dat buiten de loutere begrips- en ideeënverbindingen en ideeëngevolgtrekkingen ligt, als aan de ware kennisverlangens van de mens moet worden voldaan.
Bron: Rudolf Steiner – GA 64 – Aus schicksaltragender Zeit – VIII – Was ist am Menschenwesen sterblich? – Berlijn, 26 februari 1915 (bladzijde 255-256)
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
‘netzomin de geest in de menselijke kennis kan verkrijgen, ‘
@Ridzerd
Dit gedeelte van de zin begrijp ik niet.
???
Jen, Steiner bedoelt met ‘geest in de menselijke kennis’ volgens mij ‘het geestelijke oftewel het bovenzinnelijke in de menselijke kennis.’ Misschien had ik beter kunnen schrijven ‘het geestelijke’ in plaats van ‘de geest’. Maar in het Duits staat er: ‘ebensowenig den Geist hereinbekommen kann in die menschliche Erkenntnis’. Daarom heb ik dit zo vertaald.
@Ridzerd
Bedankt voor de uitleg.
Nu heb ik nog een ideetje voor een mogelijke vertaling gekregen
ebensowenig den Geist hereinbekommen kann in die menschliche Erkenntnis’.
‘netzomin als de geest in het menselijk kenvermogen te voorschijn kan komen’
Lijkt me inderdaad wel beter, Jen. Ik heb het nu veranderd.
moet het niet zijn ,” netzomin als de geest in het menselijke (domein) kennis kan verkrijgen ‘
wellicht kan het nog anders begrepen worden. Mijn poging om bijvoorbeeld de structuur van het boekje ‘Waarnemen en Denken’ samen te vatten levert dit bij benadering op:
Anorganisch heeft te maken met:
1. krachten van buitenaf,
2. levenloze dingen,
3. natuurwetten hebben een wiskundige vorm (schrijfwijze),
4. de nadruk ligt op de analyse, het vaste begrip en verstandelijke denken. (Oerfenomeen) [Berekenend denken]
Organisch heeft betrekking op:
1. krachten van binnenuit (naast de wetten uit de levenloze natuur),
2. levende planten/dieren,
3. groeiwetten en wetmatigheden (niet wiskundig),
4. nadruk op het redelijke denken, werken met het vloeibare begrip (Type).
[Levend denken]
Geesteswetenschap:
1. geestelijke krachten van binnenuit,
2. zelfscheppend principe,
3. wetmatigheden zijn nieuw,
4. zelfbegrip, vorm van antroposofisch denken.
[Dit is de weg naar een bewust intuïtief denken]
De gangbare filosofische denkwijze is teveel analytisch, teveel ‘anorganisch’. Hopelijk kan iemand hier iets mee, bijvoorbeeld verder uitwerken!
In ‘Waarnemen en denken’ haalt Steiner het aan als bewijsvoering in de wetenschap ,en bedoelt ermee dat men nooit ware kennis kan verkrijgen zoals de wetenschap nu doet in alles wat organisch is , dus plant , dier en mens , wel uitsluitend in de fysica (mechanica ) wat zuiver anorganisch is .
Deze manieren van denken worden ook elders genoemd door Steiner :
1) het combinerende denken , in ruimte en tijd als verplaatsing dit zijn uiteenlopende fenomenen ( ‘Gebilde’) .
2) het morfologische denken (organische ) , in de ware tijd (geestelijk ) , het verloopt door innerlijke beweeglijkheid zodanig dat het ene verschjnsel uit het tandere voortkomt ( ‘Gestaltes ‘), zoals Goethe het ook toepaste , bij plant en dier . Ook wel imaginatieve denken genoemd
en
3) het omgestulpte denken genoemd . ook boven-morfologische denken genoemd .Dit wordt verkregen na de vorige te vergeten of onderdrukken en zich helemaal leeg te maken in het bewustzijn ,maar wel door een door de wil doordrongen bewustzijn te behouden . Hier verandert tevens de aard of vorm van het fenomeen . Hier beleeeft men de hogere werleden werkelijk met inhoud . Dit is het werkelijke intuitieve denken zoals Steiner het toepaste i nzijn kennistheorieën.
Groet O, dank U dat ik lid mag zijn van jullie. O
Het denken van de mens heeft totaal geen zin! De mens heeft zich door de eeuwen heen in een of ander cocon van wetenschap, religie of sociaal zijn op aarde verstopt!
De dag biedt de mens meer dan de mens op aarde vermag en Jezus gaf ons een aantal zetten om dit gegeven, om het dagelijks gebeuren met zijn woorden te doorlichten,
En dan bewandeld de mens(het kind) op aarde een geheel andere weg!
De mens is de weg, de waarheid en het leven op aarde en stoelt op het dagelijks leven op aarde!
Geen enkele gedachte kan de mens uit deze cocon bevrijden, tenzij hij/zij één worden met de onzijdige natuur(het kind jonger dan zes dagen, waar ook op aarde geboren.
Pas dan kan het leven op aarde, zich verder voor ons aangezicht ontwaren! ~
Groetjes Walter
We hebben nu meer dan honderd jaar antroposofie. Steiners mededelingen over en vanuit een wereld waarin hij kon waarnemen. Ik kan dat niet en met mij denk ik, velen, zo niet allen. Wie zou kunnen zeggen dat hij/zij in de Akashakroniek kan lezen. Ik kan het niet! Nu geeft Steiner de wegen aan waarlangs je dat zou kunnen ‘leren’ en ik heb dat ook serieus geprobeerd. Maar kunnen ‘schouwen’? Nee. Uit bovenstaand citaat blijkt, dat voor Steiner dit de ‘echte geesteswetenschap’ is. Hij spreekt hier voor leden.
In zijn boeken – voor iedereen – zegt hij van zijn geesteswetenschappelijke mededelingen, dat ieder met een gezond verstand en van goede wil, deze na kan volgen, kan inzien. Ook dat is nog niet zo eenvoudig. Maar is wel de weg die overblijft als je zelf geen direct inzicht in de hogere werelden kan krijgen. Een weg die hij hier dus eigenlijk – voor de leden – afwijst.
Maar wat we aan antroposofische literatuur hebben, is vrijwel allemaal tot stand gekomen door de methode die Steiner hier afwijst.
Als hij van de nabootsingskracht bij kinderen zegt dat zij met het nabootsen iets voortzetten van wat geestelijke wezens ‘rondom het ongeboren kind’ -zijn geest-zielenwezen – hebben ‘gedaan’ – nu de ouders en anderen nadoen omdat ze dat zo ‘gewend’ waren en vooral eraan ‘groeiden en verder kwamen’, dan kan ìk deze mededeling niet doen. Ik kan wel naar kinderen kijken en hun drang tot nabootsing waarnemen; erover ‘filoseren’ en tot de conclusie komen dat mijn gebaren rondom het kleine kind zo moeten zijn dat ze het waard zijn om nagebootst te worden.
Sterker nog: zonder dit filosoferen, wikken en wegen, zoeken waar je de dingen in de wereld aantreft, waar mensen ze zeggen vanuit zichzelf enz. zou antroposofie mij te hoog gegrepen zijn . Ik vermoed dat ik daarin ook niet uniek ben.
phawitwliet ,
Welke weg zou Steiner afwijzen waar jij het over hebt ? een directe weg ?
jij schrijft :
“Maar wat we aan antroposofische literatuur hebben, is vrijwel allemaal tot stand gekomen door de methode die Steiner hier afwijst.”
Diit begrijp ik niet .
( ) Voor de geesteswetenschap is echter deze puur filosofische, op begrippen en gedachten van de uiterlijke wereld steunende manier van beschouwen …..( )
Als ik over de wil iets wil zeggen, zie ik in de uiterlijke wereld iemand iets uitvoeren, laten we zeggen hij wil een keuken bouwen. die is er nog niet. Het is toekomst. In de toekomst zal die wil uitgevoerd zijn, realiteit zijn geworden. Zo kan ik -associatief- ook denken (filosoferen) over de wil als realiteit in de wereld na de dood. Dat kan (alleen), door de mededelingen van Steiner. Maar ‘zien’ dat de wil daar realiteit is, kan ik niet, omdat ik het vermogen daartoe niet heb.