Waarom worden oude mensen geestelijk zwak, als de ziel toch niet veranderen kan? (Vraag van een toehoorder bij deze voordracht.)
De ziel verandert ook niet. Ze zakt nooit van haar eenmaal verworven trap naar beneden, maar haar instrument is zwak geworden. Het vergaat haar als een grote pianist die op een slecht instrument niet meer zo spelen kan als vroeger.
Bron: Rudolf Steiner – GA 97 – Das christliche Mysterium – Leipzig, 16 maart 1907 (bladzijde 316)
Eerder geplaatst op 29 juni 2012
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Er zijn gelukkig ook mensen die tot op hoge leeftijd helder van geest blijven. Neem de onvermijdelijke Johann Wolfgang von Goethe bijvoorbeeld. Hij stierf op 82-jarige leeftijd. Of je dat op enkel erfelijke eigenschappen kunt terugvoeren is maar de vraag. Ik denk van niet. Vergelijkingsmateriaal: Superoud en helder van geest, hoe kan dat? (Trouw, 3 oktober 2015). In de Nederlandse literatuur valt de term ‘ouderdomszwakte’ een enkele keer, zie: Revolutie der eenzamen – Spiegel van een tijdperk (1953) van Pieter-Jan Bouman.
Overigens is de openingszin in dit steinercitaat niet een uitspraak van Steiner zelf. Maar een vraag van een luisteraar bij een vragenronde.
Ja klopt, ik heb het er voor alle duidelijkheid toch maar even bij gezet.
Als de ziel niet verandert, wat wordt hier dan bedoeld met de ziel? Want de ziel laat zich wel transformeren?
Truus
Volgens mij bedoelt Steiner hier met ‘niet verandert’ dat de ziel een eenmaal verworven trap niet meer verliest. Maar de ziel kan wel veranderen, want anders zou men immers ook niet kunnen spreken van ‘een trap verwerwen’. Dit impliceert al dat de ziel wel kan stijgen, dus veranderen. Maar ik denk dat hier bedoeld wordt, dat als een mens bijvoorbeeld door Alzheimer alles vergeten is, dat het dan niet wil zeggen dat de ziel ook alles vergeten is.
Het tweede deel van Steiners beantwoording van de vraag van de toehoorder werpt hier ook nader licht op, bladzijde 316 van GA 97:
“[…]
Sie werden sagen, die Seele kennt aber ihre Stufe selbst nicht mehr. Ja, die Seele sieht sich ja selbst nicht, solange sie im physischen Leibe ist. Da befindet sich überhaupt nur der Reflex der Seele, das Spiegelbild. Nun wird der Spiegel trübe oder zerbrochen, da kann er nicht mehr spiegeln. Erst der Geistesschüler nimmt seine Seele wirklich wahr.“
Ik vind dit citaat van Steiner nogal verward overkomen, ten opzichte van mijn fysieke en/of psychische ervaringen opgedaan tussen mijn geboorte en nu zijn op aarde! Zowel kinderen als ouderen kunnen geweldig opleven als je de juiste snaar in hun ziel raakt en het de ruimte geeft!
Het gegeven laat je ontdekken dat de menselijke Geest enorm afwijkt van de Levensgeest op aarde. De menselijke Geest gaat dat gegeven nu pas gedeeltelijk beseffen, oa Steiner met zijn biologisch/dynamische landbouw en veeteeld. Zijn deels geslaagde pogingen om het onderwijs aan kinderen te vernieuwen, enz. enz.
Echter alle levensmanifestaties op aarde, zijn manifestaties van de Levensgeest(God) op aarde. Mijn zes jaar oudere broer vertelde me vaak, ik wilde niet geboren worden op aarde, in de baarmoeder blijven leek me veiliger. Uiteindelijk is hij toch door toedoen van de vroedvrouw uit de baarmoeder van mijn moeder verdreven en inderdaad zijn leven op aarde, is door de nederlandse samenleving, op diverse manieren tot op zijn ziel grondig geschaad. Mijn Heidense vader en mijn Katholieke moeder waren voor zijn tijd al het mikpunt(slachtoffer) van de bekrompen menselijke geest der dorpgenoten, maar bij mijn broer waren het de nationale instellingen, die getuigde van een bekrompen geest.
Steiner beweert in dit citaat dat de menselijke ziel nooit een stapje naar beneden zal zetten op de eenmaal bestegen ladder! Als dat zo is , doet de mensheid zich veel te kort, immers de mens is het toppunt van alles wat leeft op aarde en het kan er bij mij niet in, dat we zowel kinderen als verzwakte ouderen fysieke of psychiese trappen moeten leren klimmen of de klimtocht hernieuwd ontdekken om hun zijn op aarde en hun eigenwaarde te laten behouden.
Laat onze ziel geen torens van Babel meer bouwen, opdat onze Geest werkelijk kontakt maakt met de levensgeest op aarde, namelijk: In het moeras zakken en een takje van ’n struikje wat je red!, Vaste grond onder voeten hebbend en een windhoos die je een paar meter verder zet! In een boom klimmen en je vergissen in de verdraagzaamheid van ’n tak en afknapt en je vijf meter naar beneden valt.
Het volle verstand heb je nodig om je als mens(toppunt van alles wat leeft) in je direkte omgeving te kunnen handhaven binnen het meest roofzuchtigste landje op aarde, namelijk Nederland. Het Nederlands kent maar liefst acht tijden om zich als Nederlander achter te verschuilen, in plaats van zich te wijden aan het dagelijks licht op aarde, wat toch de kerntaak van de mensheid is!
Het is geen ouderdomszwakte of ’n willoos kind, maar ’n ziel die het opgeeft ten opzichte van een samenleving in grootheidswaan.
Tot zover
Groettjes Walter.