We kunnen zien, dat een mens weliswaar de leer van karma zo kan opvatten, dat hij zich zegt: ik zal het slechte nalaten, omdat het mij slechte vruchten brengt en ik zal het goede doen, omdat ik dan de goede vruchten plukken zal -, hoe dan toch onder de invloed van deze wet meer en meer de egoïstische gezindheid getransformeerd wordt in een onegoïstische. En we zien in de realiteit uit de zelfzucht meer en meer de onzelfzuchtigheid opbloeien.
Bron: Rudolf Steiner – GA 69a – Wahrheiten und Irrtümer der Geistesforschung – Praag, 25 maart 1911 (bladzijde 93-94)
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Interessant. Geestelijk biografisch boekhouden? Het leven omvat natuurlijk meer dan allerlei soorten van boekhouden, ‘rekenkundig’ (berekenend) balansen opmaken.
Je bestudeert een zeer interessante voordrachtenreeks, Ridzerd: Wahrheiten und Irrtümer der Geistesforschung – Geisteswissenschaft und Menschenzukunft (GA 69a) Vorige week citeerde je er ook al uit. Het bovenstaande Steiner citaat nodigt uit om de desbetreffende voordracht in zijn geheel te lezen. Noteer het in mijn notitieboekje, komt op mijn leeslijst. Mogelijk zal ik de cyclus in zijn geheel gaan bestuderen in 2015. Even kijken hoe ik met mijn tijd uitkom.
Overigens is het bij geüploade pdf documenten zo, dat je door toevoegen van het slashteken / + hekje teken # + het bladzijdenummer, een geïnteresseerde direct naar een bedoelde bladzijde loodst. Op zich een leuke optie. Kwam ik onlangs achter.
Voorbeeld:
→ fvn-archiv.net/PDF/GA/GA069a.pdf
→ fvn-archiv.net/PDF/GA/GA069a.pdf/#93
Om het tekstcitaat heen (bladzijde 93 en 94) stelt Steiner dat (parafrase) het ‘goede willen doen en kwade willen om daar in een volgend leven beter van te worden’ (bladzijde 93), uit puur egoïstische motieven ontspringt (ingeval het er zelf beter van willen worden de eigenlijke drijfveer of het hoofdmotief vormt), maar dat daarbij het neveneffect op termijn dan toch kan zijn dat zich ‘een niet egoïstische handeling kan ontwikkelen, die uit medegevoel voortkomt’ (bladzijde 94). En dat laatste getuigt natuurlijk van echte liefde en ware moraal.
Twee tekstcitaten van Steiner dienaangaande, één voor en één na het tekscitaat voor vandaag koos, luiden in het Duits:
Steiner, GA 69a, bladzijde 93:
“[…] Geradeso wie bei der Erziehung, so ist es mit dem Grundsatz, den wir haben könnten, wenn wir jetzt das Gute tun und das Schlechte unterlassen, damit wir im nächsten Leben die Früchte des gegenwärtigen Lebens haben werden. Das ist ja zunächst egoistisch, aber es muß uns ja bekannt sein, daß die Menschennatur einen solchen Egoismus hat. Es handelt sich aber nicht darum, daß dies so ist, sondern es handelt sich um die Frage: Wie wird real durch das wirkliche Leben der Egoismus überwunden? […]”
Steiner, GA 69a, bladzijde 94
“[…] Daher müssen wir sagen: Wenn eine Ethik noch so schöne Grundsätze aufstellt, so gleicht sie doch, wenn sie das Gute bloß predigt, in der Tat einem Menschen, der sich vor einen Ofen hinstellt und sagt: Sieh doch ein, lieber Ofen, daß es in deiner Natur liegt, das Zimmer zu erwärmen. – Da können Sie sich lange hinstellen und predigen; davon wird es nicht warm. Wenn wir uns aber unsere Predigt sparen und uns zum Ofen so verhalten, daß in ihm ein Verbrennungsprozeß geschehen kann, das heißt, wenn wir ihm Kohlen geben, dann macht er das Zimmer warm, dann begründen wir damit seine Ofen – Moral, ohne daß wir predigen. So ist es auch bei den Menschen. Dem Kenner der Psychologie ist es klar, wie wenig im Leben getan ist durch das bloße Predigen von Moral. Moral muß einfließen als Kraft in die menschliche Natur. Wenn wir uns alles Predigen über schöne Grundsätze ersparen und nur die Karmalehre als lebendige Kraft in die menschliche Seele versetzen können, gleichsam als Brennmaterial für die Seele, dann kann es zwar vielleicht sein, daß diese Lehre zunächst aus Egoismus aufgenommen wird, aber es werden dadurch die Kräfte der Seele zum Brennen gebracht, so daß dann aus dem Egoismus heraus die unegoistische Handlung sich entwickeln kann, die aus dem Mitgefühl entspringt. […]”
In mijn bovenstaande reactie leverde ik drie snelkoppelingen, welke helaas niet werken. Kom er even niet achter waarin hem de fout zit, daarom deze maal enkel de kale internetadressen:
→ Wahrheiten und Irrtümer der Geistesforschung – Geisteswissenschaft und Menschenzukunft (GA 69a)
fvn-archiv.net/PDF/GA/GA069a.pdf
→ Steiner, GA 69a, bladzijde 93
fvn-archiv.net/PDF/GA/GA069a.pdf/#93
→ Steiner, GA 69a, bladzijde 94
fvn-archiv.net/PDF/GA/GA069a.pdf/#93
Taalcorrectie: ik vergat het woord ‘laten‘ te typen in een zinsnede bij mijn inhoudelijke reactie, die zin moet luiden (het kwade willen laten):
” […] Om het tekstcitaat heen (bladzijde 93 en 94) stelt Steiner dat (parafrase) het ‘goede willen doen en kwade willen laten om daar in een volgend leven beter van te worden’ (bladzijde 93), uit puur egoïstische motieven ontspringt (ingeval het er zelf beter van willen worden de eigenlijke drijfveer of het hoofdmotief vormt), maar dat daarbij het neveneffect op termijn dan toch kan zijn dat zich ‘een niet egoïstische handeling kan ontwikkelen, die uit medegevoel voortkomt’ (bladzijde 94). […]”
Die verwijzing naar de bladnummers werkt bij mij niet, John. Ik heb het precies zo gedaan als je het schreef, maar hij opent wel gewoon het PDF document , maar gaat niet naar de bladzijde. Maar laat verder maar. De lezers kunnen er ook wel zelf heen scrollen, als ze meer lezen willen.
Ja, deze reeks is zeer interessant, John. Goed dat je een aanvulling geeft. Ik had dit citaat wat ik hier vandaag heb veel uitgebreider en langer willen maken, maar ik was er de hele week niet aan toe gekomen en gisteravond had ik de fut niet meer om meer te vertalen. Maar de main point staat er wel in (hoop ik).
Ja de tekst die je opvoert vat het goed samen, Ridzerd. Tegelijk nodigt het uit om de context en kanttekeningen nader te bekijken. Steiner plaatst dikwijls kanttekeningen nietwaar en ook die zijn vaak heel leerzaam.
Ook dank voor de tip voor de bladverwijzing, John. Ga ik bij de volgende citaten proberen.
Ja op zich wel een leuke optie, Ridzerd. Maar niet strikt noodzakelijk natuurlijk. Je kunt mensen ook gewoon laten scrollen naar een desbetreffende bladzijde.