In feite is er op geen enkele trap een andere opvoeding dan zelfopvoeding. […] Iedere opvoeding is zelfopvoeding. En we zijn eigenlijk als onderwijzer en opvoeder alleen de omgeving van het zichzelf opvoedende kind. Wij moeten slechts voor de meest gunstige omgeving zorgen, zodat het kind zich aan ons zo opvoedt, zoals het zich door zijn innerlijk lot ontwikkelen moet.
Bron: Rudolf Steiner – GA 306 – Die pädagogische Praxis – Dornach 20 april 1923 (bladzijde 131)
Denk ook aan de mooie spreuk van Krishnamurti: Voed jezelf op en laat je kinderen met rust.
Eerder geplaatst op 31 mei 2012
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Prachtig, uit het hart gegrepen citaat weer!
Ik wil de Grote Meester niet afvallen, maar ikzelf zou het mooier vinden als er stond “zodat het kind zich aan ons zó VOEDT” …….
Of heb ik het mis, verkeerd begrepen soms?
(ikzelf voed kinderen op/ geef les aan kinderen in de onderbouw van de basisschool nl.)
Nee, je hebt het zeker niet mis, Lucie. Het is met vertalen altijd een kwestie van wikken en wegen. Het komt wel voor dat er voor een Duits woord wel tien verschillende woorden in het Nederlands bestaan. Er staat in dit geval ‘erziehen’ en dat heb ik vertaald met ‘opvoeden’, maar voeden zou eventueel ook kunnen.
Als het kind zich aan ons opvoedt, dan leert het ook van onze fouten en onvolkomenheden. Als het zich aan ons voedt, dan zouden wij alles perfect moeten aandragen of zijn we iets aan het opleggen. Dat is niet de bedoeling. Het kind moet zich door zijn innerlijk lot (waarvan wij een omstandigheid zijn) ontwikkelen. In alle vrijheid.
Wij leven voor. Maar ook van een leerkracht mag je geen perfectie verwachten. Het kind trekt lering.
Er zit veel waarheid juist in de nuance bij Steiner.
En voor het opvoeden van je zelf heb je zelfinzicht/zelfkennis nodig…. Iets waarvan Steiner zegt dat het het moeilijkste is in de wereld, om je mee uiteen te zetten.
Door eigen ervaring ondergaan geef ik hem daarin gelijk…
Dit citaat van Steiner onderschrijft mijn stelling, namelijk: “De mensheid behoord de aarde dusdanig in te richten, dat elk kind er zich veilig op kan voelen”. Ik heb van zelf-opvoeding blijkbaar een heel ander beeld dan Steiner. Steiner onderwerpt zelf-opvoeding aan opeenvolgende tijdperken, die de mens begrenzen in zijn fysieke mogelijkheden.
Ik stel de dag centraal, waarop 335.000 kinderen op aarde geboren worden, die hun Goddelijke Kern willen ontplooien op aarde, echter het evenwicht tussen organisch stoffen en anorganische stoffen is verstoord!
Ware het toen Adam en Eva leefde nog in evenwicht, het is sinds ze gegeten hebben van de verboden boom, de boom van kennis van Goed en Kwaad, is het evenwicht steeds verder verzwaart naar anorganische stoffen. In feite beweegt de aarde zich onder leiding van de mens terug naar de stof!
Wij moeten slechts voor de meest gunstige omgeving zorgen, zodat het kind zich aan ons zo opvoedt, zoals het zich door zijn innerlijk lot ontwikkelen moet.
De zin: “We moeten slechts voor de meest gunstige omgeving zorgen” vind ik echter niet diep doordacht! Ik heb een Heidense vader en een zeer vrome Katholieke moeder gehad, als ouder in een overwegend Katholiek dorp heb je al genoeg om je als ouders te handhaven, laat staan je kinderen een meest gunstige omgeving bezorgen!
Ik vind het een elitaire uitspraak! Hoe kan een echtpaar met een verschil van geloof, hun Liefde voor elkander vorm geven in een overwegend Katholiek dorp? “Toevallig” woonde op het eind van onze straat een Protestants gezin, die gingen naar een andere kerk en een andere school in een ander dorp. Mijn ouderen broers vochten altijd met de kinderen van het gezin, mij werd verboden om met een van hun kinderen te spelen.
Het kind stond vaak mistroostig te kijken als ik met mijn vrienden en mijn vriendinnen het bos introk, het werd me op een gegeven moment te machtig en wenkte het om mee te gaan. Het kind ging meteen mee!
Wat een uitwisseling van ervaringen vonden plaats op kinderniveau, later ben ik gaan beseffen dat deze wenk als kind naar kind veel belangrijker is dan alles waarmee ouderen zich bezighouden.
Haike schrijft, voor het opvoeden van jezelf heb je zelfinzicht nodig.Iets waarvan Steiner zegt dat het het moeilijkste is in de wereld, om je mee uiteen te zetten.
Jezus formuleert het anders, namelijk: Bron van zijn, die ik ontmoet in hetgeen me ontroert! En daarin geef ik Jezus gelijk, echter wat mijn buurjongetje in mij onroerende, overstijgt het Geestelijk Leven. Als ik hem vandaag zou opzoeken, zouden we weer tot één Geest in Christus samensmelten al heb ik al ruim vijftig jaar niets van hem gehoord of gezien.
In wezen zou dit ook kunnen gebeuren met een met Allah of een boeddhistisch georiënteerde persoon tijdens mijn kinderjaren!
Ik vind Steiner daarom wat lichtzinnig met zijn uitspraak! Wat moet ik eigenlijk met al die Kennis die ik op scholen(bewaarschool, basisschool, HBS, Filosofische Hogeschool) heb opgedaan?
Regelmatig volg ik workshops van de Universiteit en heb het gevoel dat de mensheid stilstaat in ontwikkeling. Er wordt van alles ontwikkeld, maar niet de mens! Het kind(de toekomst) probeert men in te dikken in het verleden, in die zin is de nieuwe media een verlossing en tegelijkertijd een gevaar voor onze kinderen en onszelf in verhouding tot de dag!
De nieuwe Media biedt kinderen(ook Ouders) de beroering zonder Ontroering te doden, auto te rijden enz. enz.
Steiner ontslaat de individuele mens van eigen ontwikkeling, immers de mens heeft zijn pad in de mensontwikkeling te gaan. Jezus zegt het tegendeel: Mens maak je geen zorgen over de dag van morgen want elke dag heeft genoeg aan zichzelf!
In die zin vraag ik me af of Steiners Geest meer de nacht als de dag dient?
Elk rechtschapen individu kan elke dag waarnemen hoe de mensheid om gaat met zijn mede mens en de natuur, ik hoef daar geen geesteswetenschap voor te volgen. Mijn omgeving is ontstaan uit vierdimensionaal of nog meer? Roven! Uit de zee(vissen), op de zee(piraten), over de zee(Koloniën), van de zee(land). Dat is het gegeven van het land(omgeving) waar ik fysiek geboren ben. Psychisch ben ik geboren tussen een Heiden en een Christen! Ik heb ooit een brief aan de paus geschreven met de vraag: Waarom hij in een bewaakte bunker slaapt? Immers als vertegenwoordiger van God vormt de Hemel toch uw dak!
Aan Steiner zou ik een brief geschreven hebben met de vraag: Waarom hij zo gehecht is aan de doop, terwijl er 355.000 kinderen per dag op aarde geboren worden! 355.000 keer per dag wordt de aarde gevoed met het edelste metaal, doch Steiner meent dat ouders voor deze kinderen slechts een gunstige omgeving hoeven te bieden, opdat…..! Echter niets is moeilijker dan dat!
Mijn zoon is overleden aan teveel witte bloedlichaampjes, ze versperde de wegen van de rode om zijn lichaam levend te houden. In Wezen was Christus daar ook de dupe van, het levende woord, werd slachtoffer van het verdedigende woord.
Een gunstige omgeving voor je nakomelingen creëren is niet slechts iets! Het is de dag in de greep krijgen! Pas dan kan de mens een gunstige omgeving voor zijn nageslacht bieden. In wezen hoeft dat dan niet meer want dan valt zijn Geest samen met de Heilige Geest, namelijk: De Levensgeest!
Ik heb daar een symbool voor ontworpen, op zoek erna stuitte ik daarnet via Google op mijn reactie op het citaat van Steiner: roddelen!(18-7-2013). Ik denk inmiddels dat roddelen ook een middel is om Geest van de dag te redden. Deze site laat geen afbeeldingen toe, dus wie interesse heeft in het Levenssymbool(Tobiassymbool) kan het persoonlijk aan mij mailen, via walter.hebing@online.nl
In wezen las ik hetzelfde in mijn reactie op het Steiner citaat van 18-07-2013 als ik nu reproduceer, met dit verschil dat ik nog meer de nadruk op kinderen leg en hun omgeving meer een plaats geef!
Tot zover
Groetjes Walter