Voor de ontwikkeling der ziel is het noodzakelijk dat men zich een zeer bepaalde wijze van beoordeling van zijn medemensen eigenmaakt. Dat is moeilijk te bereiken: onthouding van kritiek. Begrip is nodig in plaats van kritiek. Als u de mensen meteen met uw eigen mening komt (Duits: Wenn Sie dem Mitmenschen gleich Ihre eigene Meinung gegenüberstellen), dan onderdrukt dat de zielsontwikkeling. Wij moeten eerst luisteren naar de anderen, en dit luisteren is een uiterst werkzaam middel voor de ontwikkeling van de ogen der ziel, en wie een hogere trap op deze weg bereikt, heeft dit te danken aan het afwennen van de gewoonte om alles te kritiseren, alles te beoordelen. Hoe kunnen wij in de ziel waarnemen? Wij moeten niet de staf breken over een misdadiger, maar ook hem begrijpen, de misdadiger evenzeer begrijpen als de heilige. Begrip voor een ieder, dat is nodig.
Bron: Rudolf Steiner – GA 53 – Ursprung und Ziel des Menschen – Grundbegriffe der Geisteswissenschaft – Berlijn, 15 december 1904 (bladzijde 200)
Eerder geplaatst op 4 april 2012.