Veel soorten medelijden komen uit egoïsme voort

Vaak wordt gezegd dat ook medelijden aan het egoïsme kan ontspringen. Dat is vaak het geval. Veel soorten medelijden komen alleen uit egoïsme voort, omdat men de anderen niet graag ziet lijden. Maar ook dit is noodzakelijk. Voordat mensen een hogere trap bereikt hebben, is het beter dat ze een ander uit egoïstisch medelijden helpen dan helemaal niet. We moeten echter leren een vorm van medelijden te ontwikkelen, die boven het egoïsme staat, die de medemensen helpt, omdat het plicht is om te helpen.

Bron: Rudolf Steiner – GA 266a – Aus den Inhalten der esoterischen Stunden – Band 1 – Berlin, 15. Mai 1908 (bladzijde 375)

P.S. Nu breekt mij de klomp. Nu is medelijden in veel gevallen ook al egoïsme volgens Steiner. Dus als ik een uitgehongerde bedelaar op straat zie, dan moet ik hem niet geld geven uit medegevoel maar uit plichtsgevoel? Vindt Steiner het dan beter dat het iemand geen donder kan schelen, maar dat men de bedelaar toch maar wat geeft omdat het een plicht is? Dit citaat en trouwens deze hele voordrachtenserie is opgetekend aan de hand van herinneringen en notities van toehoorders. Een en ander zal dan ook wel niet helemaal goed op papier zijn gekomen, vermoed ik.

Advertentie

21 gedachtes over “Veel soorten medelijden komen uit egoïsme voort

  1. Het is inderdaad wat verwarrend allemaal en ik vond dat Baldu het wel mooi omschreef wanneer liefde geven geen egoïsme meer is.
    Ik heb zelf heel veel moeite met het plichtsbesef, volgens mij staat dat nu juist ver af van de liefde. Dat deed men vroeger in de kerken, geven uit plichtsbesef omdat de dominee of pastoor dat verkondigden.
    Medelijden zal omgevormd worden tot mededogen. Voor mij heeft het te maken met een groeiend bewustzijn over de eenheid van al het leven.
    Van daaruit handel je spontaan en vanzelfsprekend.

  2. Onze innerlijke normen en waarden worden grotendeels tijdens onze jeugd gevormd door onze cultuur en directe omgeving. Veel van wat Steiner hierover zegt, gaat soms niet alleen ver boven ons begripsvermogen uit, maar wakkert zelfs een beetje wrevel aan, omdat het waarden zijn die we, als het ware, ‘liefhebben’.

    Ik durf niet te zeggen of bovenstaande uitspraak juist is opgeschreven, dus ik zou sowieso altijd verder zoeken naar meer ‘materiaal’. Daarnaast heeft elk werkelijk begrijpen tijd nodig om te rijpen, dus tot die tijd ben ik niet op het juiste niveau bezig om het daadwerkelijk te begrijpen, en moet ik het doen met wat ik wel kan (of denk te) begrijpen.

  3. Ridzerd, het kan heel goed zijn dat niet helemaal goed is weergegeven wat Steiner heeft gezegd.

    Maar stel dat het wel goed is.
    Het lijkt wel of Steiner ons aan het uitdagen is om zelf een mening te vormen.
    Iemand zien lijden is verschrikkelijk, je wilt dat het stopt voor die persoon, maar het aanzien ervan is ook ondraaglijk.
    In die zin heeft hij gelijk.

    1. Zeker, Hedvig, maar je zou toch zeggen dat als iemand werkelijk een egoïst is, dat het hem dan niets kan schelen dat een ander lijdt. Ik blijf het vreemd vinden dat Steiner het egoïsme noemt. ErrantenL en Jan Verduin, ook dank voor jullie reacties. Ik moet er nog maar eens goed over denken.
      Of misschien is het maar beter om nergens over na te denken, zoals deze mensen die bij een concert van André Rieu helemaal uit hun dank gaan. Zeer grappig om te zien.

      1. Baldu

        Hoi Ridzerd
        Iemand die egoist genoemd wordt, is niet bij voorbaat iemand die het geen donder kan schelen als een ander lijdt. Misschien kan hij er wel helemaal niet tegen en kijkt hij de andere kant uit of- helpt hij de ander wel om uit dat lijden te komen. Dat laatste kan heel fijn voelen voor de geholpene, maar omdat de agenda is “ik kan het niet aanzien, dus help ik maar want dat voelt oke” , is de daad zelf-zuchtig. Dat maakt niet dat het een verkeerde daad zou zijn, maar wel dat ze niet uit belangeloosheid wordt gepleegd. De uitwerking voor de ander kan dezelfde zijn, en voor de helper, de egoist, kan het een opstap zijn iets daaruit te leren. Het pad van de ziel bestrijkt niet dat ene leven, maar in dat ene leven kan wel een basis gelegd worden om het onzuivere te zuiveren opdat er uiteindelijk een werkelijk altruistisch wezen ontstaat.
        Ik denk persoonlijk, dat 99,9% van de mensen eigenlijk een egoistische agenda heeft, en de schrijver van deze reactie hoort daar beslist ook bij.
        Is dat verkeerd? Neen…………. en dat zegt Steiner ook niet. Het is wel zaak eens goed te kijken naar een oude uitspraak van de Grieken die als volgt gaat “Mens, ken u zelve”. Radicaal en heel eerlijk zelf-onderzoek betekent dat we niet alleen onze onzuivere en verborgen agenda’s tegenkomen en ons ervan bewust worden, maar ook dat we meer en meer onze zuivere kern gaan leren kennen en ontdekken. Het duiken in de oceaan van onze eigen verborgen wateren en stormen kan ons enorm door elkaar schudden, en wanhopig maken soms, maar we zijn op zoek naar de parel die op de bodem van de oceaan ligt, en daar ………… is het heel stil en rustig. Toch moeten we dwars door de dingen die we zelf in het water hebben gegooid en komen we immense vervuiling tegen van dit leven en alles wat we meegesleept hebben uit vorige levens. Of je dan jezelf antroposoof noemt of whatever, doet er niet toe, de weg is dezelfde. Willen mensen werkelijk de Waarheid kennen, omwille van de Waarheid en dus niet omwille van het kleine zelf [ego], dan weet men ook dat dit veel kan kosten. Is men echter op zoek, alleen naar wat het opbrengt, kan dat in het begin een prikkel zijn, maar op een gegeven moment loopt men zelf tegen zijn eigen hebzucht aan. Dat is uiteindelijk een drempel die genomen moet worden. Yogananda zei eens “seek not the gifts, but seek the Giver ot gifts”

        Baldu

      2. Hoi Baldu, dank voor je uitvoerige reacties. Ook Henri en anderen bedankt. Ik denk dat ik het nu toch enigszins begin te begrijpen. Het heeft er veel mee te maken wat men eigenlijk onder egoïsme verstaat. Over het algemeen bedoelt men met egoïsme: het alleen uit zijn op de eigen belangen en zich totaal niet bekommeren om anderen. Maar Steiner verstaat er iets heel anders onder. Als het motief voor daden ook maar enigszins in de eigen gevoelens ligt, dan is het bij Steiner egoïsme. Als iemand een ander helpt omdat men een ander niet kan zien lijden, noemt hij het nog steeds egoïsme. Als een moeder goed zorgt voor haar kind, omdat ze beeft van angst dat het kind ziek wordt of overlijdt, is het bij Steiner ook egoïsme. Pas als de motieven voor liefdevolle daden uitsluitend in de ander liggen en niet in de eigen gevoelens, dan pas is het volgens Steiner geen egoïsme.

  4. henri

    “Vindt Steiner het dan beter dat het iemand geen donder kan schelen, maar dat men de bedelaar toch maar wat geeft omdat het een plicht is? ”

    dat staat er niet hoor !
    wel : “We moeten echter leren EEN VORM VAN medelijden te ontwikkelen, die boven het egoïsme staat OMDAT …..

    zie het verschil tussen medelijden en mededogen :

    Mededogen: het begrijpen van de situatie waarin een ander wezen zich bevindt ten opzichte van de heilssituatie van dat wezen.

    Medelijden: het begrijpen van de situatie waarin een ander wezen zich bevindt ten opzichte van het idee over de persoonlijke heilssituatie.

    http://www.agatentafelen.nl/tafelen/mededogen.html

  5. baldu

    Hallo Ridzerd

    Ik ‘vrees’ dat Steiner het echt zo gezegd zal kunnen hebben. Niet dat het niet zou kloppen, maar juist wel.
    Ook Jezus zei al eens “de mensen haten de waarheid, zij hebben de duisternis lief”
    Hij stootte daarmee tegen talloze zere benen, Hij confronteerde gewoon en shockeerde mensen wel eens. Niet zachtzinnig, geen weke heelmeester, en tja, ik zie Steiner ook als iemand die GEEN compromissen zoekt maar rechtdoor gaat
    Waarheid, en dan bedoel ik niet de ‘eigen waarheden’ kunnen het aangekweekte [want dat is het] ego behoorlijk van z’n stuk brengen. Laat dit nu net de bedoeling zijn……….. want wat blijft beter hangen dan iets wat het ego het liefst als leugen ziet?

    groet
    Baldu

  6. Egoistisch medelijden zie ik zo,dat je lijden van een ander ziet en dat vervolgens op jezelf betrekt, hoe erg het wel niet zou zijn als het jezelf zou overkomen, omdat je je vereenzelvigd is het toch een vorm van egoisme, pas als je helemaal voor de ander zijn lijden gaat en jezelf daarbij vergeet is het niet egoistisch meer, het woord plicht denk ik is hier nietzo op zijn plaats.

      1. baldu

        Lijkt een grapje Ridzerd, maar dit soort uitspraken zeggen eigenlijk meer dan je vermoed. Je perkt jezelf hiermee onbewust behoorlijk in, en Hedvig ook. Jezus zei ooit “u geschiedde naar uw geloof”. We moeten ons geloof in het eigen onvermogen vooral niet naar de toekomst projecteren, Daarmee leggen we namelijk onderbewust iets vast wat zou kunnen verankeren. Je kunt zoiets ook open laten, stellen we ons op als leerling van het leven dan zeggen we “ik ben bereid, te leren wat nodig is, tot de laatste minuut dat ik me van leven bewust ben” waarmee we deuren openen kunnen waardoor we morgen naar binnen kunnen treden

        Baldu

      2. Maar nu ik er meer over nadenk denk ik wel dat je gelijk hebt Baldu.
        Het is beter om de toekomst geheel open te zien, wie weet wat we allemaal nog kunnen bereiken…met hulp van de goede geestelijke wezens.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s