Ik wil er slechts op wijzen dat de mensen al vergeten zijn dat Goethe eigenlijk nooit zonder fouten heeft kunnen schrijven, in werkelijkheid heeft hij zijn leven lang fouten gemaakt, vooral echter in zijn jeugd. Desondanks kon hij toch de grote Goethe worden!
Bron: GA 294 – Stuttgart 26 augustus 1919
Er zouden artikelen moeten verschijnen vanuit de meest verschillende standpunten, dat het eenvoudigweg van grote betekenis is voor het kind wanneer het pas tussen het achtste en negende levensjaar echt leert lezen. Men kan daar als voorbeeld aanhalen dat Goethe vóór zijn negende jaar niet kon lezen of schrijven… en dat daartegenover mensen die uiteindelijk zwakzinnig zijn geworden al op hun vierde, vijfde jaar konden lezen en schrijven.
Bron: GA 200 – voordracht van 15 maart 1922
Bestudeert u wat Goethe als knaap geschreven heeft en hoe weinig grondig hij spraakkunst en nog veel minder hij spelling beheerste toen hij reeds tamelijk volwassen was, en dan zult u zich een ander oordeel vormen dan het oordeel dat men zich nu vormt wanneer men een jongen of meisje ziet dat reeds dertien jaar is en nog niet eens zonder fouten kan schrijven. In plaats van altijd maar te betreuren dat ze niet zonder fouten kunnen schrijven en voortdurend te vragen: wat moeten we toch doen om ze zonder fouten te leren schrijven? – zou het veel gunstiger zijn om eens na te denken: waar steken toch de eigenlijke, de werkelijke vermogens als ze niet in de orthografie zitten? – en dan op zoek te gaan naar dat gebied waar de werkelijke vermogens schuilen, om dan op een of andere manier de brug te vinden om dan eventueel nog datgene die kinderen bij te brengen wat in die kinderen nog bijgebracht moet worden.
Bron: GA 301 – Bazel, vragenbeantwoording na de voordracht van 20 april 1920
PS. Deze citaten heb ik overgenomen uit De Brug, daarom weet ik niet op welke bladzijde van de voordrachtenseries deze teksten precies staan.
De grote Rudolf Steiner Citatensite 
Dit te lezen stemt mij blij,ik heb maar vijf klassen lagere school gehad en veel schoolverzuim omdat ik veel thuis moest blijven om te helpen in het huishouden.Ik heb daardoor weinig scholing gehad en het ontbrak mij aan tijd en zin om dit in te halen.Ik heb mij wel wel zeer creatief ontwikkeld en weet van niets iets te maken.We onderschatten de kracht van het creatief in het leven staan en hechten meer waarde aan kennis die vaak niets te maken heeft met liefde of wijsheid .
Misschien was je wel nooit zo creatief geworden als je wel veel scholing had gehad. Daar komt nog bij dat je evengoed wel schrijven geleerd hebt. Ik zie je tenminste nooit taalfouten maken. Bovendien komt het ook nog wel vaak voor, dat degenen die wel veel scholing hebben gehad evengoed nog veel taalfouten maken. Ik heb vroeger op het werk eens iemand meegemaakt die havo had. Die maakte van het woord ‘enigszins’ ‘enigsinds’.
Laatst ben ik met mijn zoon (vijf jaar oud) bij de schoolarts geweest. Omdat ze even met mij wilde spreken, mocht mijn zoon een paar figuurtjes natekenen. Dit ging zo goed dat hij eerder klaar was dan het gesprek, dus mocht hij ook nog zijn naam eronder zetten. Toen ik later keek wat er van geworden was, bleek hij zijn naam helemaal in spiegelbeeld te hebben neergezet. ’s Avonds moest ik denken aan de spiegeling van de wezensleden van de mens, zoals Audrey McAllen deze beschrijft in haar ‘Extra Lesson’.
Dat is wel zeer opmerkelijk. Het is nog lang niet gemakkelijk om de eigen naam in spiegelbeeld te schrijven.
Oh, maar het is voor ons misschien niet makkelijk om zo spiegelend te schrijven, maar voor visueel ingestelde jonge kinderen wel degelijk. Het past mogelijk bij een hoge intelligentie die er vaker niet dan wel uitkomt bij deze groep kinderen. De citaten van Steiner die hier worden genoemd zijn zeer toepasselijk voor steeds meer kinderen van deze tijd. Wij zijn veel te vroeg in ons leersysteem met leren lezen en schrijven!
Mensen die dyslectisch zijn, zijn qua schrift nog (sterk) verbonden met de geestelijke wereld. Ons aardse schrift is een spiegelbeeld van de Geestelijke schrift. Die mensen kunne maar moeizaam wennen, de schrift omdraaien naar Aardse normen.
Zoals ik hier dingen waarneem zal ik dat daar niet meer doen, ik word dan “waargenomen”.
Pingback: Over schrijven en Goethe – De grote Rudolf Steiner Citatensite